22 S|>_, 2002 lp¡d`¡S> | h^y kdpQpfp¡ | L$ÃR>_p kdpQpf

NyS>fps A¡Vy$T¡X$
Np¡^fp lÐepL$p„X$
kyfs õ`¡rieg
fpS>L$p¡V$ kdpQpf
Adv$phpv$ õ`¡rieg
L$ÃR>_p kdpQpf
ap¡V$p¡N¡gfu
Aep¡Ýep rhhpv$
dyhuV$pBd
TV$`V$ fkp¡C
õV$p¡fuV$pBd
râe qfqX$a
dyipefp¡
L$p¡grdõV
d__
Ap„ep„ b^p...
NyS>fps_y„ Of¡Ï„
Æhk©rô$
A\®L$pfZ
`pZukdõep
qfqX$a X$pefu
c|L„$`rhi¡j
k¡¼k L$p¡_®f
srbes
NTg f¡X$u-f¡L$_f
NyãsNy
^„^p`pZu
rbT_¡kbps¢
i¡fbÅf L$p¥cp„X$
eyV$uApB L$p¥cp„X$
`ep®hfZ
Anfp
dps©h„v$_p
r\e¡V$f
oprshpv$
_pdphrg
R>¡ëgp„ 50 hjp£dp„
hpsp®
g¡M rhi¡j
rQëgf
W¡$W$ NyS>fps
dõsu BT dõV$
lkpefp¡
lkNyëgp„
Ap`Z¡ klz
v¡$iuAp¡_y„ Ad¡qfL$p
cpfs-`pL$ d„ÓZp
L$píduf_u kdõep
k„fnZ L$p¥cp„X$
k„kv$ `f lzdgp¡
spg¡bp_ `f sfp`
Ad¡qfL$p `f lzdgp¡
qfqX$a õ`¡íeg
_¡V$NpBX$
dygpL$ps
d„Ngpô$L$
qfqX$ad¡mp¡
X$ped„X$qL„$N cfs ipl
hufà`_ rhi¡j
L$fyZpr_r^_u ^f`L$X$
hus¡gy„ hj®
bS>¡V$ 2001

Tips to Search  

AÞe NyS>fpsu kpBV$

cyS>dp„ ApW$ v$v$}Ap¡A¡ Ap„Mp¡ Nydphu : X$p¡¼V$f_u b¡v$fL$pfu L¡$ AZAphX$s?

f[íd_ ipl, cyS>

""Sy>Ap¡, d|mbpC_u ×rô$ `pR>u Aph¡ A¡ hpsdp„ L$p¡C dpg _\u. EgVy„$ BÞa¡¼i_ A¡V$gu lv¡$ Ap„Mdp„ hL$fu Ney„ R>¡ L¡$ Ap„M_u Qpf¡ bpSy>A¡ fku \C NC R>¡. d|mbpC_u Ap„M gbL$pfp dpf¡ R>¡, Ap gbL$pfp_¡ L$pfZ¡ d|mbpC_¡ R>¡L$ dp\p_p `pR>gp cpNdp„ kZL$p bp¡g¡ R>¡. d_¡ ce R>¡ L¡$ Å¡ ÓZ¡L$ qv$hkdp„ d|mbpC_u Ap„M_u fku _l] dV$u sp¡ s¡d_u ApMu Ap„M L$pY$u g¡hu `X$i¡.'' cyS>_p„ d|mbpC ipdÆcpC X$püp_u kpfhpf L$f_pfp fpS>L$p¡V$_p A¡L$ ÅZusp Ap„M_p X$p¡¼V$f _pd _ R>p`hp_u ifs¡ qfqX$a.L$p¡d_¡ L$l¡ R>¡.

d|mbpC_u Jdf 82 hfk R>¡. Nyfyhpf, s¡fdu S|>__u khpf¡ cyS>_u S>_fg lp¡[õ`V$gdp„ dp¡rsep_y„ Ap¡`f¡i_ L$fpìep `R>u d|mbpC_u tS>v$Nudp„ A„^pfp„ Aphu Nep„ R>¡. Ap A„^pfp„ Dg¡Qpe A¡hu L$p¡C k„cph_p lh¡ v¡$Mpsu _\u.

d|mbpC L$l¡ R>¡, ""dpfu Ap„Mp¡ L$pY$u gp¡, `f„sy dpfp dp\p_p Ap kZL$p dV$pX$u v$p¡.''

d|mbpC S>¡hu S> lpgs cyS> rS>ëgp_p AÞe kps v$v$}Ap¡_u R>¡. Ap sdpd v$v$}Ap¡A¡ `Z 13du S|>_¡ A_¡ 15du S|>_¡ cyS>_u rkrhg lp¡[õ`V$gdp„ Ap„M_p„ Ap¡`f¡i_ L$fpìep„ lsp„.

cyS>\u 45 qL$gp¡duV$f v|$f Aph¡gp rcf„qX$epfu Npd¡ fl¡sp„ dgyL$pbpC sydg¡ Nyfyhpf_u khpf¡ cyS>_u S>_fg lp¡[õ`V$gdp„ dp¡rsep_y„ Ap¡`f¡i_ L$fpìey„ `Z iy¾$hpf_u kp„S>\u s¡d_¡ Ap„Mdp„ kZL$p bp¡ghp dp„X$ép. s¡dZ¡ rkrhg lp¡[õ`V$gdp„ `|R>`fR> L$fu sp¡ A¡L$pv$ V$u`p„ gMu v$u^p„. iy¾$hpf_u khpf dgyL$pbpC dpV¡$ blz `uX$pS>_L$ flu. ir_hpf_u khpf¡ s¡d_p `rs cQydg¡ cyS>_u Mp_Nu lp¡[õ`V$gdp„ `Ð_u_u Ap„M v¡$MpX$u Ðepf¡ s¡d_¡ Mbf `X$u L¡$ dgyL$pbpC_u Ap„Mdp„ fku \C NC R>¡.

cQydg rcf„qX$epfu Npddp„ M¡sdS|>f sfuL¡$ L$pd L$f¡ R>¡. cQydg L$l¡ R>¡, ""Ad¡ _p_p dpZl A¡V$g¡ MfQpdp„ `lp¢Qu _ iL$uA¡. kfL$pfu v$hpMp_¡ _¡ÓdrZ _Mphuiy„ sp¡ MfQp¡ bQi¡ A¡d dp_u Ðep„ Ap¡`f¡i_ L$fpìey„, `Z lh¡ \pe R>¡ L¡$ Ap sp¡ Egdp„\u Q|gdp„ `X$ép.'' cQydg¡ AÐepf ky^udp„ kps¡L$ lÅf ê$r`ep `Ð_u_u Ap„M bQphhpdp„ MQ} _p¿ep R>¡.

`Ð_u dgyL$pbpC_u Ap„M bQhp_u _\u, A¡ cQydg_¡ d„Nmhpf¡, 18du S|>_¡ Mbf `X$u.

cyS>_u rkrhg lp¡[õ`V$g¡ Nyfyhpf A_¡ ir_hpf- b¡ qv$hkp¡dp„ Ly$g _h Ap„M_p„ Ap¡`f¡i_ L$ep¯ lsp„. Ap _hdp„\u ApW$_u Ap„Mdp„ A„^p`p¡ Aphu Nep¡ R>¡. Ap b^p v$v$}Ap¡_y„ Ap¡`f¡i_ L$f_pf lsp X$p¡. `ue|j S>Zkpfu. `ue|j S>Zkpfu cyS> rkrhg lp¡[õV$`g_p Ap¡à\¡ëdp¡gp¡Æ qX$`pV®$d¡ÞV$ (Ap„M_p¡ rhcpN)dp„ Sy>r_ef kS>®_ R>¡. X$p¡. S>Zkpfu_p„ rkr_ef X$p¡. l„kpbl¡_ v$h¡ b_ph_p qv$hk¡ fÅ `f lsp„. X$p¡. l„kpbl¡_ v$h¡ cyS>dp„ kpfu _pd_p ^fph¡ R>¡.

X$p¡. S>Zkpfu_p lp\¡ Ap¡`f¡i_ \ep `R>u S>dZu Ap„M Nydph_pf d|mbpC_p„ dp¡V$p„ v$uL$fu v$de„subl¡_ `fdpf L$l¡ R>¡, ""Adpf¡ dp¡rsep_y„ Ap¡`f¡i_ l„kpbl¡_ `pk¡ S> L$fphhy„ lsy„, `Z sL$gua h^u S>sp„ Ad¡ S>Zkpfu_¡ Ap¡`f¡i__u lp `pX$u v$u^u.'' X$p¡. `ue|j S>Zkpfu_p L$l¡hp âdpZ¡ s¡dZ¡ AÐepf ky^udp„ 80\u h^y Ap¡`f¡i_p¡ L$ep¯ R>¡. v$v$}Ap¡A¡ Ap„M Nydpìep `R>u X$p¡. S>Zkpfu \p¡X$p qv$hk fÅ d|L$u blpfNpd Qpëep Nep lsp. qfqX$a.L$p¡d kp\¡_u hpsQusdp„ X$p¡. `ue|j S>Zkpfu L$l¡ R>¡, ""Adpf¡ Ðep„ AW$hpqX$epdp„ ÓZ qv$hk kp¡d, Nyfy A_¡ ir_hpf¡ _¡ÓdrZ_p„ Ap¡`f¡i_ \pe R>¡. Nyfy A_¡ ir__p„ Ap¡`f¡i_ `spìep `R>u d¢ _½$u L$ey¯ lsy„ L¡$ õV$pa_p b^p rdÓp¡_¡ \çk A` r`hX$phhu R>¡. A¡ b„_¡ qv$hkp¡_p„ Ap¡`f¡i_ AÐe„s kfmsp\u `su Nep„ lsp„.'' d|mbpC A_¡ dgyL$pbpC_u S>¡d S> gpgÆcpC `|„ÅA¡ `Z Nyfyhpf¡ Ap¡`f¡i_ L$fpìey„ lsy„. A¡d_u A¡L$ Ap„M_u ×rô$ L$ped dpV¡$ Qpgu NC R>¡.

X$p¡. `ue|j S>Zkpfu_p L$l¡hp âdpZ¡, s¡d_p Ap¡`f¡i_dp„ L$p¡C Mpdu _lp¡su. X$p¡. S>Zkpfu õhbQphdp„ L$l¡ R>¡, ""A¡ v$v$}Ap¡_u Ap„M_¡ _yL$kp_ S>hp_p„ OZp„ L$pfZp¡ R>¡. Å¡L¡$ kdN° L¡$k_¡ Å¡sp„ Ad_¡ ÓZ dyØ¡ i„L$p R>¡. lp¡[õ`V$g (Ap¡`f¡i_ v$frdep_ h`fpsp„) BÞõV³$d¡ÞV¹$k bfpbf õV$fugpBÈX$ _ \ep„ lp¡e. buSy>„ L$pfZ, hpsphfZdp„ âhs®sp ÆhpÏAp¡_¡ L$pfZ¡ v$v$}Ap¡_¡ Q¡` gpÁep¡ lp¡e. A_¡ ÓuSy>„ dlÒh_y„ L$pfZ, _¡ÓdrZ_u b_phV$ v$frdep_ S> L$p¡C L$Qpi flu NC lp¡e.''

NyS>fps_u sdpd lp¡[õ`V$gdp„ 108 A_¡ BÞX$p¡-Ad¡qfL$_ L„$`_u_p _¡ÓdrZ h`fpe R>¡. cyS> rkrhg lp¡[õ`V$g_p Ap„M_p rhcpN_p„ rkr_ef X$p¡¼V$f l„kpbl¡_ v$h¡_¡ L¡$V$guL$ v$hpAp¡ âÐe¡ `Z i„L$p R>¡. l„kpbl¡_ v$h¡ L$l¡ R>¡, ""f]Ng g¡¼V¡$X$ L¡$ rhõL$p¡d¡V$ S>¡hu kh®kpdpÞe A_¡ AÐe„s S>ê$fu v$hpAp¡_p S>¡ s¡ b¡Q_u b_phV$dp„ L$p¡C L$kf flu NC lp¡e sp¡ `Z v$v$}Ap¡_u Ap„M kpd¡ Å¡Md Ecy„ \C iL¡$ R>¡.''

rkrhg lp¡[õ`V$gdp„ ApW$ v$v$}_u Ap„M S>sp„ rkrhg kS>®_ X$p¡. k|e®L$p„s c¡X$p L$l¡ R>¡, ""v$v$}Ap¡_u Ap„Mdp„ A„^p`p¡ Aphhp `pR>m L$p¡Z S>hpbv$pf R>¡ A¡ ÅZhp Ad¡ Ap¡`f¡i_dp„ D`ep¡Ndp„ g¡hpsp _¡ÓdrZ, BãL$p¡d¡V$ kp¡ëeyi_, buÆ L¡$V$guL$ S>ê$fu A_¡ Ap¡`f¡i_dp„ D`ep¡Ndp„ g¡hpsu v$hpAp¡, bpV$gpAp¡ A_¡ S>_fg lp¡[õ`V$g_p Ap„sqfL$ hpsphfZ_p _d|_p `©\½$fZ dpV¡$ g¡bp¡f¡V$fudp„ dp¡L$ëep R>¡. S>¡_p Al¡hpg `R>u L$p¡_u b¡S>hpbv$pfu_¡ L$pfZ¡ v$v$}Ap¡A¡ A„^p`p¡ kl_ L$fhp¡ `X$ép¡ A¡ _½$u L$fhpdp„ Aphi¡.''

NyS>fps_p Apfp¡Áe â^p_ Aip¡L$ cË¡$ `Z cyS> lp¡[õ`V$g_u EZ` A_¡ b¡v$fL$pfu A„N¡ s`pk L$fhp A¡L$ s`pk krdrs b_phu R>¡. Ap krdrsdp„ cyS>_p X$p¡. ^_„S>e cË$, Ap¥j^ L$rdi_f X$p¡. ApX¡$kfp, Adv$phpv$_p ÅZusp Ap„M_p kS>®_ X$p¡. A¡Q.bu. AÅZu A_¡ fpS>L$p¡V$ d¡qX$L$g L$p¡g¡S>_p dpB¾$p¡bpep¡gp¡Æ rhcpN_p A¡L$ rkr_ef âp¡a¡kf_u r_dZ|L$ L$fu R>¡. Ap krdrs_p Al¡hpg_p Ap^pf¡ S>¡ s¡ ìe[¼s-L„$`_u-k„õ\p kpd¡ `Ngp„ g¡hpdp„ Aphi¡. Ap S> s`pk_p Ap^pf¡ Ap„M Nydph_pfpAp¡_¡ hmsf Ap`hp A„N¡ `Z rhQpfZp \i¡.

d|mbpC_p„ kp¥\u dp¡V$p„ v$uL$fu v$de„subl¡_ L$l¡ R>¡, ""Ad_¡ X$p¡. l„kpbl¡_ v$h¡ `f Nmp ky^u_p¡ rhðpk lsp¡, `Z A¡dZ¡e Adpfu kp\¡ R>¡sft`X$u L$fu. d„Nmhpf¡ A¡ dpfp„ bp_u srbes Å¡hp Of¡ Apìep„, bp_p Mp_Nu lp¡[õ`V$g_p sdpd qf`p¡V®$ Å¡ep, Ad¡ "X$p¡¼V$f bp_u Ap„M L$pY$u g¡hp_u kgpl Ap`¡ R>¡' A¡ hps L$lu s¡d_u kgpl `Z dpNu. A¡ kde¡ bp ÅNsp„ lsp„. s¡d_¡ dp\pdp„ cpf¡ vy$Mphp¡ \sp¡ lsp¡. Ap b^y„ Å¡C Adpfu kp\¡ hpsp¡ L$fu l„kpbl¡_¡ L$p¡C L$pNmp¡ s¥epf L$ep®. buÅ qv$hk¡ Ad_¡ R>p`pdp„\u Mbf `X$u L¡$ l„kpbl¡_¡ Adpfp _pd¡ R>p`pdp„ gMpìey„ R>¡ L¡$ d|mbpC_¡ lh¡ OÏ„ kpfy„ R>¡ A_¡ s¡d_u Ap„M `Z bQu Åe s¡hu `|fu k„cph_p R>¡. A¡ cNhp_ S>¡hu bpC dpV¡$ Ad¡ A¡hy„ _lp¡sy„ ^pey¯.''

kp¥\u _p_u he¡ Ap„M Nydphu v¡$_pfp kÑpf aL$uf dlçdv$ kp¡Y$p_p r`sp_¡ `Z A¡hp¡ S> A_ych \ep¡ R>¡. kÑpf dp„X$ kÑf hfk_p¡ R>¡, `f„sy _p_u Jdf¡ dp¡rsep¡ Aphu S>sp„ s¡Z¡ rkrhg lp¡[õ`V$gdp„ _¡ÓdrZ b¡kpX$hp S>hy„ `X$éy„.

aL$ufcpC L$l¡ R>¡, ""kÑpf_¡ Ap„M_p¡ vy$Mphp¡ h^u Nep¡ A¡V$g¡ X$p¡. S>ZkpfuA¡ Ad_¡ Adv$phpv$ kpfhpf g¡hp S>hp_u kgpl Ap`u. Ad¡ füp Nfub dpZk. Ad¡ _p `pX$u A¡V$g¡ S>ZkpfuA¡ `¥kp_u tQsp R>p¡X$u v¡$hp_y„ L$lu Adpfu dpV¡$ A¡çåeygÞk dNphu. Adpfu kp\¡ buÅ b¡ v$v$}_¡ gC A¡ Myv$ Adv$phpv$ Apìep. Ad_¡ blz cgp¡ dpZk gpÁep¡ A¡, `Z Ðep„ S>C_¡ Mbf `X$u L¡$ A¡_u Dsphm¡ dpfp R>p¡L$fp_u tS>v$Nu bfbpv$ L$fu _pMu R>¡.''

aL$uf dlçdv$_p L$l¡hp âdpZ¡, Adv$phpv$ rkrhg lp¡[õ`V$g_p X$p¡. AÅZu (S>¡Ap¡ Aip¡L$ cË¡$ _ud¡gu s`pk krdrsdp„ `Z R>¡) kÑpf_u kpfhpf L$fsp lsp. aL$uf dlçdv$ L$l¡ R>¡, ""AÅZukpl¡b_y„ L$l¡hy„ lsy„ L¡$ Ap¡`f¡i_ L$f_pf¡ aV$paV$ Ap¡`f¡i_ L$fhp_u gpedp„ _¡ÓdqZ bfpbf qaV$ _lp¡sp¡ L$ep£ A_¡ _¡ÓdrZ bfpbf qaV$ _ lp¡hp_¡ L$pfZ¡ kÑpf_u Ap„Mdp„ fku \C NC R>¡.'' kÑpf_u S>dZu Ap„M fku_p L$pfZ¡ kph MhpC NC R>¡. S>dZu Ap„M_u fku X$pbu Ap„Mdp„ Aph¡ R>¡. X$p¡¼V$f_u b¡v$fL$pfu L¡$ buSy>„ L$p¡C `Z L$pfZ lp¡e, cyS>_p„ Ap ApW$ S>Z¡ L$v$pQ l„d¡i_¡ dpV¡$ A¡L$ Ap„M\u Æhhp_u V¡$h `pX$hu `X$i¡.

k„b„r^s Al¡hpg
cyS>dp„ dp¡rsep_p Ap¡`f¡i_ v$frdep_ ApW$ S>Z¡ ×rô$ Nydphu

L$ÃR> rhi¡_p AÞe g¡Mp¡ A_¡ Al¡hpgp¡

Ap Al¡hpg Ap`_¡ L¡$hp¡ gpÁep¡?

dyhuV$pBd : B^f D^f L$u N`k` qfìey dygpL$ps kdpQpf QQp® Q¡V$
ap¡V$p¡ auQf rhïg¡jZ Arcâpe rhhpv$ Ap¡abuV$ dybpfL$bpv$u

  © 2002 rediff.com India Limited. All Rights Reserved.  Disclaimer