rediff.com
17 qX$k¡çbf, 2002 
   lp¡d`¡S> | h^y kdpQpfp¡ | NyS>fps Q|„V$Zu 2002 | Mpk g¡Mp¡
  Ap`_p¡ Arcâpe 
    rhi¡j hp„Q_
 

NyS>fps A¡Vy$T¡X$
NyS>fps Q|„V$Zu 2002
NyS>fps Q|„V$Zu_p fpl¡
Adv$phpv$
ApZ„v$
Adf¡gu
b_pkL$p„W$p
cph_Nf
cê$Q
L$ÃR>
M¡X$p
Np„^u_Nf
Np¡^fp
S|>_pNY$
Åd_Nf
dl¡kpZp
_hkpfu
`„Qdlpg
`pV$Z
`p¡fb„v$f
fpS>L$p¡V$
kyfs
kpbfL$p„W$p
kyf¡ÞÖ_Nf
hX$p¡v$fp
hgkpX$
Anf^pd `f lzdgp¡
Np¡^fp lÐepL$p„X$
c|L„$`rhi¡j
`pZukdõep
b¡ÞL$ L$p¥cp„X$



Tips to Search  


AÞe NyS>fpsu kpBV$

Dh}i L$p¡W$pfu

AÐepf¡ S>¡_u kamsp rhi¡ `yõsL$p¡ gMpe R>¡ A¡hu qaëd "ip¡g¡' fS|> \C Ðepf¡ s¡_u Mpk _p¢^ g¡hpC _lp¡su. ApNm S>sp„ s¡_u âQ„X$ kamsp dpV¡$ L$pfZc|s NZpe¡gu sdpd bpbsp¡ "ip¡g¡'dp„ iê$Aps\u dp¡S|>v$ lsu. s¡d R>sp„ A¡ sb½¡$ L$p¡CA¡ rhQpey¯ _ lsy„ L¡$ "ip¡g¡' ky`fXy$`f rlV$ S>i¡.

NyS>fps_u Q|„V$Zu_u bpbsdp„ `Z "ip¡g¡' S>¡hy„ S> \ey„ R>¡. lh¡ `qfZpdp¡ Ål¡f \C Nep `R>u kamsp-r_óamsp_p„ L$pfZp¡ ip¡^hp„ kl¡gp„ R>¡, `f„sy `qfZpdp¡_p Ap^pf¡ kNhqX$ep„ kduL$fZp¡ b¡kpX$hp_¡ bv$g¡, ApMu âq¾$epdp„\u dmsp„ L$¡V$gp„L$ spfZp¡ h^pf¡ dlÒh_p„ b_u iL¡$ R>¡ :

* âkpfdpÝedp¡ gp¡L$ds a¡fhu iL¡$ A¡V$gu rhðk_uesp ^fphsp„ _\u

A„N°¡Æ AMbpfp¡_p¡ L¡$ ÞeyT Q¡_gp¡_p¡ NyS>fpsu blzdsu S>_sp_p Arcâpe `f ¼epf¡e âcph _ lsp¡, `Z Ap hMs_u Q|„V$Zu `R>u âcphipmu NZpsp„ L¡$V$gp„L$ NyS>fpsu âkpfdpÝedp¡ kyÙp„ A¡ `„Nsdp„ Aphu Nep„. s¡dp„ \e¡gp cpS>` rhfyÙ_p âQpf_u g¡idpÓ Akf dsv$pfp¡ `f \C lp¡e, A¡hy„ `qfZpdp¡ `f\u gpNsy„ _\u.

Q|„V$Zudp„ L$p¡C `n_¡ rS>spX$ép_p¡ L¡$ s¡_u rhfyÙ _ gMu_¡ s¡_¡ dv$v$ L$ep®_p¡ S>i fp¡L$X$p¡ L$fhp¡, A¡ NyS>fpsu âkpfdpÝedp¡_p S>Ns_p¡ kpdpÞe qfhpS> lsp¡, `Z Ap hMs¡ L$p¡C A¡hp¡ S>i gC iL¡$ A¡d _\u.

Ap hMs_u Æs dpV¡$ A¡L$ S> ìe[¼s L$pfZc|s R>¡ : _f¡ÞÖ dp¡v$u.

AgbÑ, A¡ lpep® lp¡s sp¡ s¡_p¡ S>i g¡hp dpV¡$ OZp cprNep Ecp lp¡s, L$pfZ L¡$ dp¡v$urhfyÙ Ty„b¡i Qgph_pfp„ âkpfdpÝedp¡ dp¡V$u k„¿epdp„ lsp„. s¡dp„\u kpQp„/Mp¡V$p„ k¥Ùp„rsL$ L$pfZp¡kf V$uL$p L$f_pfp âÐe¡_p¡ `p¡sp_p¡ AZNdp¡ dp¡v$uA¡ l„d¡ip„ âNV$ L$ep£ R>¡. kpd¡ `n¡, âkpfdpÝedp¡ dpV¡$ `Z A¡ "rkÙp„s_u gX$pC' lp¡hp\u A¡ dp¡fQp¡ R>p¡X$sp„ _\u. `f„sy k¥Ùp„rsL$ rkhpe_p„-Mpk L$fu_¡ Apr\®L$ L$pfZp¡kf dp¡v$u_u V$uL$p L$f_pfp„ âkpfdpÝedp¡ âÐe¡ dp¡v$u L¡$hy„ hgZ v$pMh¡ R>¡, A¡ lSy> Å¡hp dþey„ _\u. _¡spAp¡ L$fsp„ `Z dp¡V$p„ õ\pr`s rls b_u Q|L¡$gp„ âkpfdpÝedp¡ lhpdp„\u S>du_ `f Aph¡ sp¡ cpS>`-L$p¢N°¡k D`fp„s NyS>fps_u âÅ dpV¡$ `Z s¡ Ap Q|„V$Zu_u _p¢^`pÓ D`g[å^ NZpi¡.

* L$p¢N°¡k A¡V$g¡ rb_kp„âv$preL$sp? dpa L$f_p, bpbp!

A¡L$ `n L¡$hm dy[õgdsfau b_u_¡ rb_kp„âv$preL$ v¡$Mphp Åe A_¡ buÅ¡ `n L¡$hm dy[õgdÜ¡ju b_u_¡ rlÞvy$hpv$u v¡$Mphp Åe-Ap b„_¡ hprleps rhL$ë`p¡dp„\u blzdsu dsv$pfp¡A¡ buÅ rhL$ë`_u `k„v$Nu L$fu. Q|„V$Zu_p„ `qfZpdp¡ `R>u rb_kp„âv$preL$sp_u dfZ_p¢^p¡ gMsu hMs¡ rhQpfhp_y„ A¡V$gy„ S> L¡$ S>„N Mf¡Mf L$p¡_p¡ lsp¡? kp„âv$preL$sp rhfyÙ rb_kp„âv$preL$sp_p¡? L¡$ "Adpfu kp„âv$preL$sp' rhfyÙ "sdpfu kp„âv$preL$sp'_p¡?

L$p¢N°¡k Q|„V$Zu lpf¡ s¡ `l¡gp„ S> cpS>`b°pÞX$ rlÞvy$Ðh Æsu Q|¼ey„ lsy„. L$p¢N°¡k_u Ål¡fpsp¡dp„ rlÞvy$rls_p A_¡ s¡_u ÅmhZudp„ cpS>`_u r_óamsp_p khpgp¡ DW$phhpdp„ Apìep lsp. L$p¢N°¡ku (kNhqX$ep) rb_kp„âv$preL$sp_p S>_L$ S>hplfgpg_¡ L$p¢N°¡k¡ `p¡sp_u âQpfkpdN°udp„\u Nyd L$fu v$u^p lsp. s¡d_y„ õ\p_ gp¡L$râe ds âdpZ¡ rlÞvy$sfau NZpsp (A_¡ cpS>`¡ S>¡d_p L$p¡`ufpBV$ dpV¡$ AfÆ L$fhp_y„ S> bpL$u fp¿ey„ R>¡ A¡hp) kfv$pf¡ gu^y„.

dp¡fpqfbp`y_u gp¡L$râesp_p¡ fpS>L$ue D`ep¡N L$fhp_p¡ r_óam âepk `Z L$p¢N°¡k¡ L$fu Å¡ep¡. A¡ rkhpe R>p¡V¡$ dp¡fpqfbp`y A_¡ buÅ fpS>L$ue kp^yk„sp¡_¡ `Z AMpX$pdp„ Dspep®. dy[õgd Bdpd¡ L$p¢N°¡k_u sfa¡Zdp„ dsp¡ Ap`hp_u A`ug âNV$ L$fu_¡ bpL$u fl¡gy„ `|fy„ L$ey¯. ApV$gy„ \ep `R>u L$p¢N°¡k_p¡ rhS>e \ep¡ lp¡s sp¡ s¡_¡ rb_kp„âv$preL$sp_p¡ rhS>e iu fus¡ L$lu iL$ps?

h^ydp„ h^y, s¡_¡ gp¡L$p¡_u ip„rsrâesp_u Æs NZu iL$ps. L$p¢N°¡k Æsu lp¡s sp¡ `Z ip„rs\u Æhhp dpNsp (L$p¢N°¡ku rb_kp„âv$preL$ L¡$ cpS>`u rlÞvy$ _ lp¡e A¡hp) gp¡L$p¡_¡ DS>hZu L$fhp_y„ L$p¡C L$pfZ _ lsy„. L$p¡du tlkp hMs¡ `X$u Q|L¡$gu rsfpX$\u s¡d_u ip„rs lZpC Q|L$u lsu. s¡_p\u h^pf¡ _yL$kp_L$pfL$ buSy>„ iy„ \hp_y„?

L$p¢N°¡k Æsu lp¡s sp¡ s¡Z¡ Ap apV$_¡ `|fhp_p¡ âeÐ_ L$ep£ lp¡s, A¡hy„ dp_hp_y„ L$p¡C L$pfZ _\u. EgVy„$, `p¡sp_u Æs_y„ î¡e s¡ dy[õgdp¡_p S>Õ\pb„^ dsp¡_¡ Ap`u_¡ s¡d_¡ _h¡kf\u "kpQhhp_y„' (A_¡ s¡d_y„ Arls L$fhp_y„) iê$ L$f¡ A¡hu i¼esp h^y lsu.

Q|„V$Zu `l¡gp„ b„_¡ `np¡ rlÞvy$Ap¡_¡ `gpmhp_u hps L$fsp lp¡e sp¡ A¡ bpbsdp„ L$p¢N°¡k L$fsp„ cpS>`_u Arhðk_uesp Ap¡R>u L$l¡hpe. gp¡L$p¡A¡ `Z A¡ S> QyL$pv$p¡ Apàep¡. "rlÞvy$rls' _ Åmhu iL$hp dpV¡$ cpS>`_¡ dl¡Zp„ dpf_pf L$p¢N°¡k lh¡ "rlÞvy$rls' dpV¡$_p„ cpS>`_p„ `Ngp„_¡ h^phu iL$i¡?

* "Mpd' hp¡V$b¡ÞL$_y„ DW$dÏ„ : rR>Þ_rcÞ_ NY$_p R>¡ëgp L$p„Nfp

L$p¡C L$pm¡ L$p¢N°¡k_u kamsp_p¡ dS>b|s Ap^pf NZpsu nrÓe-lqfS>_-Apqv$hpku-dy[õgd dsb¡ÞL$, NyS>fps_u klL$pfu b¡ÞL$p¡_u S>¡d S>, s¡_p \p`Zv$pfp¡_¡ fp¡hX$phsu EW$u NC. Aprv$hpku rhõspfp¡dp„ L$p¢N°¡k_¡ lpf Mphu `X$u. AfpS>L$sp v$frdep_ v$rgs dsp¡ Æshp_u cpS>`_u L$p¡rii kpfu A¡hu kam flu. bpL$u füp dy[õgdp¡. s¡dZ¡ `|fp Å¡i\u L$p¢N°¡k dpV¡$ dsv$p_ L$ey¯, `Z `qfZpdp¡A¡ L$p¢N°¡k_¡ b°ûop_ Apàey„ : b^¡b^p dy[õgd dsp¡ dmu Åe sp¡ `Z fpS> L$fhp dpV¡$ L¡$hm A¡V$gy„ `|fsy„ _\u.

h¾$sp A¡ R>¡ L¡$ iê$Apsdp„ cpS>`¡ L$p¢N°¡k_u _L$g L$fu lsu A_¡ lh¡ L$p¢N°¡k cpS>`_u _L$g L$f¡ R>¡. Np„^uÆ_p fpd_¡ cpS>` spZu Nep¡ A_¡ L$p¢N°¡k Å¡su flu NC. s¡d_p kfv$pf `V¡$g_y„ `Z cpS>`¡ lfZ L$ey¯. ApTpv$u `l¡gp„ "h„v¡$ dpsfd¹' L$p¢N°¡k_p¡ d„Ó lsp¡. dlpÐdp Np„^u A_¡ kfv$pf krls_p _¡spAp¡ `Ó_p A„s¡ "rgrMs„N'dp„ "dp¡l_v$pk Np„^u_p h„v¡$ dpsfd¹' L¡$ "kfv$pf_p h„v¡$ dpsfd¹' gMsp lsp. A¡ ¾$p„rsL$pfu _pfp¡ `Z cpS>`¡ lõsNs L$fu gu^p¡. L$p¢N°¡ku k¡hpv$m_p k¥r_L$p¡ L$p¡C L$pm¡ riõsbÙ k¥Þe S>¡hu k¡hpâh©rÑ L$fsp lsp. A¡ Mprkes kp\¡ cpS>`_u kp\u k„õ\p Apf.A¡k.A¡k. k„L$mpC NC.

L$p¢N°¡k `pk¡ flu Nep S>hplfgpg _l¡fy A_¡ s¡d_u kNhqX$ep rb_kp„âv$preL$sp. s¡d_¡ `Z Ap Q|„V$ZuâQpf hMs¡ L$p¢N°¡k¡ sÆ v$u^p. lh¡ 2002dp„, âQpfp\£ kfv$pf_p¡ R|>V$\u D`ep¡N L$fsu A_¡ rlÞvy$Ap¡_p rls_u hpsp¡ L$fsu L$p¢N°¡k_u kp\¡ Brslpk_y„ ApMy„ Q½$f `|fy„ \ey„ R>¡.

* ^°yhuL$fZ_u ApX¡$ Aphsu v$f¡L$ bpbs "v„$cu rb_kp„âv$preL$sp' R>¡!

OZp N°pçerhõspfp¡dp„ rb_kp„âv$peqL$sp S>¡hp iåv$p¡_y„ QgZ _ lsy„, R>sp„ hjp£\u rlÞvy$-dy[õgdp¡ A¡L$buÅ_u kp\¡ lmudmu_¡ fl¡sp lsp. "rlÞvy$-dy[õgdp¡_p¡ k„b„^ kyd¡mcep£ lp¡e A¡ rb_kp„âv$preL$sp L$l¡hpe A_¡ rb_kp„âv$preL$sp v„$cu S> lp¡e', A¡hy„ Npdgp¡L$p¡_p d_dp„ Dspfhp dpV¡$ rlÞvy$ L$Ë$fhpv$u k„NW$_p¡ ¼epf_p„ dl¡_s L$fsp„ lsp„. (s¡d_p kpQp dv$v$Npf A¡hp L$Ë$fhpv$u dy[õgdp¡ `Z Ap S> qv$ipdp„ L$pd L$fsp lsp.)

il¡fu rhõspfp¡dp„ s¡d_¡ kpfu A¡hu kamsp dmu, `Z OZp N°pçe rhõspfp¡dp„ s¡d_u v$pm Nmu _ lsu. Np¡^fpL$p„X$\u s¡d_y„ L$pd \C Ney„, S>¡_u `pL$u `lp¢Q Np¡^fpL$p„X$ `R>u apV$u _uL$m¡gu AfpS>L$sp hMs¡ s¡d_¡ dmu NC. A¡ hMs¡ `l¡gu hpf ¿epg Apìep¡ L¡$ AÐepf ky^u L$Ë$f`„\uAp¡A¡ L$f¡gu dl¡_s kph bpsg NC _ lsu. "kpeg¡ÞV$ d¡Å¡qfV$u' sfuL¡$ Ap¡mMpsu d|„Nu R>sp„ bm|L$u blzdsu_p d_dp„ A¡ gp¡L$p¡ L$p¡du r^½$pf_p„ d|rmep„ fp¡`u i¼ep lsp. blzdsu gp¡L$p¡_u A¡ gpNZu Q|„V$Zu ky^u V$L$u fl¡ R>¡ L¡$ _l] A¡ Å¡hp_y„ lsy„.

A¡ bpbsdp„ dp¡v$u_p¡ rhðpk kpQp¡ `X$ép¡ A_¡ kpdpÞe ipZ`Z Mp¡Vy„$ W$ey¯. kpeg¡ÞV$ d¡Å¡qfV$uA¡ _f¡ÞÖ dp¡v$u_p cpS>`_¡ \p¡L$b„^ ds Apàep. k„v¡$ip¡ õ`ô$ lsp¡ : sV$õ\ A_¡ L$pe®nd ipkL$_p¡ `l¡gp¡ rhL$ë` Mpgu lp¡e sp¡ Adpfu buÆ `k„v$Nu L$p¢N°¡k_u v„$cu rb_kp„âv$pqeL$sp _l], `Z cpS>`_y„ kNhqX$ey„ rlÞvy$Ðh R>¡.

AfpS>L$sp hMs¡, v|$f flu_¡ k|qaepZu hpsp¡ L$fsp "ìephkpreL$ rb_kp„âv$preL$p¡'_p dp\¡ cf`¡V$ dpR>gp„ ^p¡hpep„. Aakp¡k_u hps A¡ lsu L¡$ Aprgep_p¡ Nyõkp¡ dprgep `f Dspfhp_¡ bv$g¡ Npd_u ip„rs Åmhu fpMhp_u hps L$f_pfp gp¡L$p¡_¡ `Z h¡W$hy„ `X$éy„. ^°yhuL$fZ_u âq¾$epdp„ ApX$Muguê$` v$f¡L$ S>Z_¡ "v„$cu rb_kp„âv$preL$'_y„ g¡bg dpfu_¡ T|X$u _pMhp_p¡ qfhpS> iê$ \ep¡. `l¡gu hpf L$p¡du rsfpX$ N°pçe õsf¡ Esfu A_¡ kX$kX$pV$ KX$u b_u. Q|„V$Zu_p„ `qfZpdp¡ `R>u rsfpX$_p A[õsÐh A_¡ s¡_u KX$pC_¡ gp¡L$kd\®_ dþey„ R>¡ A¡hy„ L$lu iL$pe? A_¡ A¡hy„ lp¡e sp¡ âQ„X$ gp¡L$kd\®_ ^fphsu QuS>_¡ rdV$phhp dpV¡$_u L$p¡rii (d|Mp®du) L$p¡C `n L$f¡ Mfp¡?

lh¡, cpS>`_¡ afu A¡L$ hpf k„`|Z® blzdsu dþep `R>u, ipk_ DíL¡$fpe¡gp„ V$p¡mp„ _l] `Z kfL$pf L$f¡; Þepe kX$L$p¡ `f _l], `Z Av$pgsp¡dp„ \pe; A_¡ dpÓ rlÞvy$Ap¡_¡ S> _l], `Z sdpd rlÞv$uAp¡_¡ (cpfsuep¡_¡) L$pev$p¡-ìehõ\p_y„ fnZ dm¡ A¡hu A`¡np fl¡ R>¡.

_f¡ÞÖ dp¡v$uA¡ rhS>eâhQ_dp„ v$pMìey„ A¡hy„ S> spV$õÕe A_¡ ipZ`Z s¡d_p ApNpdu `p„Q hj®_p ipk_dp„ Å¡hp dm¡ sp¡ cep¡cep¡!

Dh}i L$p¡W$pfurgrMs AÞe g¡Mp¡
cpS>`_p L$pe®L$f_u X$pefu_y„ `p_y„
L$p¢N°¡k_p L$pe®L$f_u X$pefu_y„ `p_y„
Q|„V$ZuâQpf : gpÁey„ sp¡ suf, _l] sp¡ sy½$p¡
"c|gâ|a' L$l¡hpsy„ Bg¡¼V²$p¡r_L$ hp¡qV„$N diu_ "awgâ|a' _\u?
Q|„V$ZuÄhf\u `uX$psp NyS>fpsu _¡spAp¡_u X$pegp¡NbpÆ
"Ap„M_p¡ AauZu'_p NpeL$ qv$gu` ^p¡mqL$ep : kpX$p `p„Q v$peL$p_u k„NusepÓp
Np¡^fp A_¡ Np„^u_Nf : Ahkf ApÐdMp¡S>_p¡
NyS>fps_p `pV$_Nfdp„ \e¡gp Ópkhpv$u lzdgp `R>u iy„?
NyS>fps_u `p„Q L$fp¡X$ S>_sp_u k|rQs "L$p¥fhepÓp'
q¾$L¡$V$_y„ ìep`pfuL$fZ : "bpDÞX²$u' ¼ep„ R>¡?
L$r`gv¡$h_p L$pqW$ephpX$u "`|h®S>' : A¡g. Adftkl
õhpÝepeuAp¡_p¡ ¼g¡i : BV¹$k AbpDV$ `phf!
X$p¡. gÿdu klNg : ApTpv$ tlv$ ap¡S>_p„ ApTpv$ rdÅS> _preL$p
Bõgpd rhi¡ ApV$gy„ ÅZuA¡
NyS>fps_u Aip„rs A_¡ NyS>fpsu AMbpfp¡
_f¡ÞÖ dp¡v$u, kp¡r_ep Np„^u A_¡ NyS>fps_u A[õdsp
NyS>fps_p„ NpdX$p„Ap¡dp„ b¡ Ap„M_u ifd ¼ep„ NC?
_f¡ÞÖ dp¡v$u àguT, sd¡ fpÆ_pdy„ _p v¡$ip¡!
NyS>fps_p tlvy$-dy[õgdp¡_¡ L¡$V$gpL$ ku^p khpg
_f¡ÞÖ dp¡v$u NyS>fps_p R>p¡V¡$ kfv$pf R>¡. qfegu?
NyS>fpsu "ÞeyV$_'_p (A^p¡)Nrs_p r_edp¡


dyhuV$pBd : d¡dfu qfìey dygpL$ps ap¡V$p¡ auQf rhïg¡jZ kdpQpf QQp® B^f D^f L$u N`k` Q¡V$ Arcâpe rhhpv$
rediff.com
  © 2002 rediff.com India Limited. All Rights Reserved. Disclaimer