rediff.com
31 Ap¡NõV$, 2002 
   lp¡d`¡S> | h^y kdpQpfp¡ | NyS>fps : Q|„V$Zu_p fpl¡ | qfqX$a dygpL$ps
  Ap`_p¡ Arcâpe 
    rhi¡j hp„Q_
 

NyS>fps A¡Vy$T¡X$
NyS>fpsdp„ tlkp
kyfs õ`¡rieg
fpS>L$p¡V$ kdpQpf
Adv$phpv$ õ`¡rieg
L$ÃR>_p kdpQpf
ap¡V$p¡N¡gfu
Aep¡Ýep rhhpv$
dyhuV$pBd
TV$`V$ fkp¡C
õV$p¡fuV$pBd
râe qfqX$a
dyipefp¡
L$p¡grdõV
d__
Ap„ep„ b^p...
NyS>fps_y„ Of¡Ï„
Æhk©rô$
A\®L$pfZ
`pZukdõep
qfqX$a X$pefu
c|L„$`rhi¡j
k¡¼k L$p¡_®f
srbes
NTg f¡X$u-f¡L$_f
NyãsNy
^„^p`pZu
rbT_¡kbps¢
i¡fbÅf L$p¥cp„X$
eyV$uApB L$p¥cp„X$
`ep®hfZ
Anfp
dps©h„v$_p
r\e¡V$f
oprshpv$
_pdphrg
R>¡ëgp„ 50 hjp£dp„
hpsp®
g¡M rhi¡j
rQëgf
W¡$W$ NyS>fps
dõsu BT dõV$
lkpefp¡
lkNyëgp„
Ap`Z¡ klz
v¡$iuAp¡_y„ Ad¡qfL$p
cpfs-`pL$ d„ÓZp
L$píduf_u kdõep
k„fnZ L$p¥cp„X$
k„kv$ `f lzdgp¡
spg¡bp_ `f sfp`
Ad¡qfL$p `f lzdgp¡
qfqX$a õ`¡íeg
_¡V$NpBX$
dygpL$ps
d„Ngpô$L$
qfqX$ad¡mp¡
X$ped„X$qL„$N cfs ipl
hufà`_ rhi¡j
L$fyZpr_r^_u ^f`L$X$
2000_y„ Mpk



Tips to Search  

AÞe NyS>fpsu kpBV$

cpN-1 : "cpS>`_u rhS>eepÓp_¡ L$p¡C fp¡L$u iL$i¡ _l]'

dy¿e â^p_ _f¡ÞÖ dp¡v$u kp\¡ iugp cË$_u dygpL$ps ApNm hp„Qp¡

sd¡ NyS>fps_p rlÞvy$Ap¡ A_¡ dykgdp_p¡-b„_¡_p dy¿e â^p_ R>p¡. sd_¡ _\u gpNsy„ L¡$ b„_¡ L$p¡d hÃQ¡ S>¡ rsfpX$ `X$u R>¡ s¡ `l¡gp„ v|$f \hu Å¡CA¡?

sp¡ap_p¡ `R>u lz„ hp„L$p_¡f Nep¡ lsp¡. Ðep„ dy[õgd kdpS>¡ dpfy„ kÞdp_ fp¿ey„ lsy„. gNcN 12-15 lÅf dy[õgd cpCAp¡ c¡Np \ep lsp. A¡ L$pe®¾$d_p AÝen hp„L$p_¡f_p L$p¢N°¡k_p ^pfpkæe L$v$uf `ufTpv$p lsp. l¡qV²$X$ Sy>Ap¡! `ufTpv$p_¡ `pV$}dp„\u L$pY$u d|L$hpdp„ Apìep. L$p¡C `Z kdpS> Aphu fus¡ Qpg¡?

k¡[Þkbg gp¡L$p¡ L$l¡ R>¡ L¡$ sp¡ap_p¡ `R>u `X¡$gu rsfpX$ k„^pe, A¡_u sd¡ fpl L¡$d _\u Å¡C iL$sp?

Ad¡ Ap S> b^p_¡ L$luA¡ R>uA¡ L¡$ Adpfp Op `lp¡mp L$fhp_y„ b„^ L$fp¡. A_¡ Å¡ sdpf¡ Op `lp¡mp L$fhp_y„$Qpgy fpMhy„ lp¡e sp¡ let the people decide$. NyS>fps_y„ cgy„ A¡dp„ S> R>¡ L¡$ Ap âL$fZ `f `X$v$p¡ `X¡$. Adpfp rhfp¡^uAp¡ Ap âL$fZ `f `X$v$p¡ `pX$hp _\u dpNsp, L¡$d L¡$ v¡$iApMpdp„ A¡d_¡ A¡L$ qX$hpBX$ L$fu_¡ gpc g¡hp¡ R>¡. s¡d_¡ Mbf R>¡ L¡$ NyS>fps Nydpìey„ R>¡ `Z v¡$idp„ kÑp d¡mhhp s¡dZ¡ Ap sfL$ub Apv$fu R>¡. rhðApMpdp„ NyS>fps_¡ bv$_pd L$fhp_y„ A¡L$ jX¹$e„Ó Qpëey„ R>¡.

Al¡kp_ Åafu_u v$uL$fu Ad¡qfL$pdp„ fl¡su lp¡e, Æhsu lp¡e, ÅNsu lp¡e, A¡_¡ L$p¡CA¡ Ap„Nmu `Z _ AX$pX$u lp¡e A_¡ Ap v¡$idp„ NZdpÞe gp¡L$p¡ L$l¡hp d„X$u `X¡$ L¡$ A¡_p `f bmpÐL$pf \ep¡ R>¡. Aphp„ Sy>Ì$pZp„\u Å¡ NyS>fps_¡ bv$_pd L$fpsy„ lp¡e sp¡ A¡_u kpd¡ gX$pC gX$hp_p¡ NyS>fpsu sfuL¡$ dpfp¡ ^d® R>¡.

qfl¡rbrgV¡$i__y„ d|ëep„L$_ L$fp¡ sp¡ bfpbf L$fp¡. NyS>fpsdp„ 1970 `R>u 440 lzëgX$p¡ \ep„ R>¡. Ap `l¡gu L$p¡çey_g hpep¡gÞk A¡hu R>¡ S>¡dp„ N_h®f_u Q¡fd¡_ri`dp„ qfl¡rbrgV¡$i_ dpV¡$ Ap¡g `pV$} L$rdV$u b_u R>¡. c|sL$pmdp„ ¼epf¡e _\u b_u. fpÄe kfL$pf¡ qfl¡rbrgV¡$i__p¡ âp¡S>¡¼V$ gu^p¡ R>¡. c|sL$pmdp„ ApV$gp„ sp¡ap_p¡ \ep„, fpÄe kfL$pf¡ L$p¡C L$pZu `pC `Z MQ} _\u. NyS>fps_y„ qfl¡rbrgV¡$i__p `¡L¡$S>_y„ d|ëep„L$_ c|sL$pm_p„ L$p¡du lzëgX$p¡dp„ _yL$kp_ `pd¡gp gp¡L$p¡_u syg_pdp„ L$fhy„ Å¡CA¡.

ApS>¡ `Z cp¡`pg_p N¡k`uqX$sp¡_y„ kfOk v$f hj£ _uL$m¡ R>¡. ApS>¡ `Z, 15 hj£e S>çdyL$píduf_p rhõ\pr`s gp¡L$p¡_p âï_p¡ `X$sf `X$ép R>¡. sd¡ dpÓ NyS>fps `pk¡ Åvy$_u gpL$X$u_u S>¡d 30 qv$hkdp„ qfTëV$ dpNp¡ A¡ bfpbf _\u.

lz„ S>¡ `Z q_Z®e gJ s¡_¡ Np¡^fp_u OV$_p_p A_¡ s¡ `R>u_u OV$_p_p f¡afÞkdp„ S> Å¡hpdp„ Aph¡. lz„ A¡L$ V²$pÞkaf L$fy„ s¡_¡ `Z Np¡^fp_u OV$_p_p A_¡ s¡ `R>u_u OV$_p_p f¡afÞkdp„ S> Å¡hpdp„ Aph¡. L$p¡C NyS>fps Aph¡ Ðepf¡ `Z lzëgX$p¡_u S> hps.

sd¡ ApMu QuS>_¡ `p¡rgV$ukpBT> L$ep® L$fsp lp¡, Qpf Qpf drl_p `R>u `Z, sp¡ `R>u NyS>fpsdp„ kpdpÞe Æh__¡ AÐe„s _yL$kp_ \pe, NyS>fps_u âNrs_¡ _yL$kp_ \pe. L$p¡C `Z d|X$ufp¡L$pZL$pfp¡ NyS>fpsdp„ Aphhp_p¡ rhQpf L$fsp lp¡e sp¡ s¡d_p dNS>dp„ Ap S> Qpëep L$f¡. sp¡ Ap õ\rNssp b„^ \hu Å¡CA¡.

lz„ sp¡ kÑpdp„ lsp¡ S>, d_¡ fpS> L$fhp_p¡ lÆ `Z Ahkf lsp¡. `Z sd¡ A¡L$ `n¡ R>p¡, lz„ buÅ `n¡ Ry>„. AëV$ud¡V$ S>S>d¡ÞV$ L$p¡_y„? sp¡ _pNqfL$p¡_y„. S>_sp S>¡_¡ b¡kpX¡$ A¡_¡. d_¡ L„$C Dsphm _\u. Äepf¡ b¡kpX¡$ Ðepf¡. lz„ sp¡ b¡W$p¡ S> Ry>„. lz„ dy¿ed„Óu ApS>¡ `Z Ry>„. r_Z®e A¡V$gp dpV¡$ L$ep£ R>¡ L¡$ v|$^_y„ v|$^, `pZu_y„ `pZu \C Åe. `R>u _h¡kf\u rhQpf Qpgy \i¡.

dp_u gp¡ L¡$ îudp_ tgÁv$p¡l_¡ gpN¡ R>¡ L¡$ Ap kfL$pf¡ rhðpk Nydphu v$u^p¡ R>¡. s¡dZ¡ `p¡sp_p qf`p¡V®$dp„ g¿ey„ R>¡, sp¡ î¡›$ fõsp¡ iy„? âÅ_¡ _½$u L$fhp v$p¡. âÅA¡ rhðpk Nydphu v$u^p¡ R>¡ A¡hy„ sdpfy„ A_ydp_ R>¡ sp¡ Ap dpZk S>hp_p¡ S> R>¡. sp¡ Q|„V$Zu Ap`u_¡ A¡_¡ rhv$pe L$fp¡_¡? sd¡ L¡$d Q|„V$Zu _\u Ap`sp? gp¡L$s„Ódp„ AphX$u dp¡V$u B[ÞõV$V$éyi__y„ L$pd A¡ R>¡ L¡$ rhðpk Nydphu v¡$hphpmp dpZk_¡ fpS> L$fhp S> _ v¡$hpe. Q|„V$Zu Ap`u_¡ âÅ_¡ S> r_Z®e L$fu v¡$hp_u sL$ Ap`u v¡$hu Å¡CA¡.

sdpfp V$uL$pL$pfp¡ Apn¡` L$f¡ R>¡ L¡$ sd¡ DíL¡$fpe¡gu rlÞvy$ gpNZu_¡ hV$phhp dpNp¡ R>p¡?

A¡L$ bpSy> sd¡ A¡d dp_p¡ L¡$ Np¡^fp `R>u rlÞvy$ gpNZu DíL¡$fpe¡gu R>¡. buÅ bpSy> A¡d L$lp¡ L¡$ Ap b^y„ Ad¡ L$fpìey„ R>¡. sp¡ kpQy„ iy„?

Q|„V$Zu_u hps L$fhu lp¡e sp¡ sd¡ DíL¡$fpV$ A_¡ gpNZuAp¡ L$lp¡. A_¡ ê$V$u_ L$p¡k®dp„ Adpfu A¡qaíeÞku_u hps Aph¡ sp¡ sd¡ A¡d L$lp¡ L¡$ Ad¡ L„$CL$ Mp¡Vy„$ L$ey¯ R>¡. sp¡ A¡_p¡ A\® A¡ L¡$ `l¡gp„ dp`v„$X$ _½$u L$fhp `X¡$.

cpS>` Mf¡Mf rlÞvy$ L$pX®$_¡ hV$phu _\u füp¡?

L$p¡C `Z QuS>_¡ A¡ÞL$pDÞV$f L$fhp dpf¡ dl¡_s S> _ L$fhp_u lp¡e. dpf¡ dpfu A¡_Æ® h¡õV$ _ L$fhu Å¡CA¡. dpfy„ L$pd ApV$gy„ S> lp¡e-kÐe kpd¡ d|L$hp_y„. L$p¡C _ õhuL$pf¡ A¡dp„ L„$C hp„^p¡ _l].

lz„ ¼epf¡e `Z dp_u _ iL$y„, rhQpfu _ iLy„$ L¡$ Ap v¡$i rhcprS>s \pe. s¡\u S> dpfp ApMp Q|„V$Zu_p dyØpdp„ d¢ NyS>fps_p õhprcdp__u QQp® L$fu R>¡. lz„ A¡ NyS>fps_p Np¥fh_u hps L$fy„ Ry>„ S>¡Z¡ kv$uAp¡ `l¡gp„ `pfku L$p¡d_¡ â¡d\u fpMu. lz„ A¡ NyS>fps_p Np¥fh sfa gp¡L$p¡_¡ gC S>hp dpNy„ Ry>„. L$p¡C gOydsu-blzdsu_p c¡v$cph _ L$ep®, `pfku L$p¡d_¡ kdphu gu^u A¡ NyS>fps_y„ Np¥fh dpf¡ `y_: âõ\pr`s L$fhy„ R>¡. lz„ A¡ NyS>fps_p Np¥fh_u hps L$fy„ Ry>„. A¡ `h®V£$X$ dpBÞX$_p gp¡L$p¡ R>¡, Np¡^fpdp„ A¡d_u NpX$u AV$L$u NC R>¡. A¡ dp_rkL$ rhL©$rsAp¡hpmp gp¡L$p¡ S> v¡$i dpV¡$ kdõep R>¡.

sdpfu _ÆL$_p gp¡L$p¡ dp_¡ R>¡ L¡$ sd¡ A¡L$ qv$hk v¡$i_p hX$p â^p_ \C iL$p¡ A¡d R>p¡.

lz„ dy¿ed„Óu bÞep¡ s¡_u d_¡ `p¡sp_¡ L$p¡C L$ë`_p _lp¡su. lz„ k„NW$__p L$pddp„ NmpX|$b lsp¡. S>hpbv$pfu Aphu sp¡ lz„ r_cphy„ Ry>„. A¡¼Ãeygu lz„ ¼epf¡e Ap V²¡$L$_p¡ dpZk _\u füp¡. `X$v$p `pR>m flu_¡ L$pe®L$sp® sfuL¡$ L$pd L$fhp_u dpfu Æh_i¥gu R>¡.

NyS>fpsdp„ L$p¢N°¡k rhfyÙ cpS>`_y„ A¡L$ A¡_prgrkk Ap`p¡_¡.

NyS>fps_p õhcph_¡ L$p¢N°¡k lh¡ k|V$ _\u L$fsu. rdkd¡Q R>¡. A¡V$g¡ L$p¢N°¡k ÅsÅs_p âep¡Np¡ L$f¡ R>¡. s¡Z¡ Års_p âep¡Np¡ L$ep®. s¡_p¡ V¡$ç`ffu gpc dþep¡ li¡, `Z V$L$su _\u. A¡ Mpd gC Apìep. `Z s¡Ap¡ gp¡L$p¡_y„ dp_k kdS>sp _\u. S>¡ [õ\rs L$p¢N°¡k_u DÑf âv¡$idp„ \C, gNcN A¡ S> qv$ipdp„ NyS>fps L$p¢N°¡k R>¡. Al] L$p¡C ÓuÅ¡ spL$shf ap¡k® _\u, _l] sp¡ L$p¢N°¡k Qp¡\p`p„Qdp _„bf¡ S>su fl¡.

Qud_cpC `V¡$g_u kpd¡ NyS>fpsu dpBÞX$ gX$hp _uL$þey„ lsy„. Ðepf¡ L$p¡C L$p¡çey_g qX$hpBX$ _lp¡su. kv$uAp¡\u kplk, k„Oj®iugsp, AÞepe_u kpd¡ T|L$hy„ _l] Ap d|mc|s gpNZuAp¡ NyS>fpsuAp¡dp„ `X$¡gu R>¡. dpfu Np¥fh epÓp_y„ ap¡L$k Ap S> R>¡.

sdpfu Np¥fh epÓpdp„ dy¿e dyØp¡ lV$u Åe R>¡... NyS>fpsuAp¡A¡ Aphy„ iy„ L$pd L$ey¯, ApV$gu cep_L$ tlkp?

d_¡ Ap v¡$idp„ hjp£\u cZphhpdp„ Apìey„ R>¡ L¡$ v¡$i_p cpNgp `X$ép s¡_u Mfpb OV$_pAp¡_¡ hpf„hpf epv$ _ L$fhu Å¡CA¡. dy„bC ågpõV$_¡ hpf„hpf epv$ _ L$fhp Å¡CA¡. Aphy„ Ad_¡ Ap v¡$i_p rb_kp„âv$preL$p¡A¡ iuMhpX$éy„ R>¡.

ApS>¡ afu Ad_¡ A¡ gp¡L$p¡ iuMhpX¡$ R>¡ L¡$ lzëgX$p¡_¡ epv$ L$fp¡, kss A¡_p rhi¡ S> bp¡ëep L$fp¡. rb_kp„âv$preL$ rdÓp¡ Ad_¡ kgpl Ap`sp„ `l¡gp„ _½$u L$f¡ L¡$ Adpf¡ cpfsrhcpS>__u hpsp¡ epv$ L$fhp_u? dy„bCdp„ ågpõV$ \ep, gp¡L$p¡_u lÐep \C s¡_u hps epv$ L$fhp_u? S>çdyL$pídufdp„ r_v$p£j gp¡L$p¡_¡ dp¡s_¡ OpV$ Dspfhpdp„ Apìep s¡_u hpsp¡ epv$ L$fhp_u? lz„ õ`ô$ dp_y„ Ry>„ L¡$ NyS>fps `pk¡ S>¡ î¡óW$ R>¡ A¡_u hps afu A¡L$ hpf gC_¡ Qpghy„ Å¡CA¡. L$p¡C_p `Z Æh_dp„, kdpS>_p Æh_dp„ _bmu OV$_pAp¡ b_su lp¡e R>¡. î¡›$ Æh_ sfa S>hy„ lp¡e sp¡ _bmu OV$_pAp¡_¡ cfp¡k¡ S>hpe S> _l].

sp¡ NyS>fps_y„ î¡óW$ iy„? `pfku cpCAp¡ Apìep. A¡_p\u dp¡V$u kp¡íeg lpd®_u_u hps L$p¡C lp¡e? lz„ NyS>fps_p Ap Np¥fh_¡ `y_: õ\pr`s L$fui.

ANpD_u dygpL$ps
_f¡ÞÖ dp¡v$u : cpS>`_u rhS>eepÓp_¡ L$p¡C fp¡L$u iL$i¡ _l]


dyhuV$pBd : d¡dfu qfìey dygpL$ps ap¡V$p¡ auQf rhïg¡jZ kdpQpf QQp® B^f D^f L$u N`k` Q¡V$ Arcâpe rhhpv$
rediff.com
  © 2002 rediff.com India Limited. All Rights Reserved. Disclaimer