15 ÅÞeyApfu, 2001 lp¡d`¡S> | h^y kdpQpfp¡ | r\e¡V$f

 qfqX$a õ`¡íeg
 Æhk©rô$
 _¡V$NpBX$
 A\®L$pfZ
 ^„^p`pZu
 rbT_¡kbps¢
 `pZukdõep
 L$p¡grdõV
 ap¡V$p¡ N¡gfu
 qfqX$a X$pefu
 bS>¡V$ 2001
 c|L„$`rhi¡j
 k¡¼k L$p¡_®f
 srbes
 dyhuV$pBd
 NTg f¡X$u-f¡L$_f
 NyãsNy
 TV$`V$ fkp¡C
 õV$p¡fuV$pBd
 râe qfqX$a
 `ep®hfZ
 dygpL$ps
 Anfp
 dps©h„v$_p
 kyfs õ`¡rieg
 fpS>L$p¡V$ kdpQpf
 Adv$phpv$ õ`¡rieg
 NyS>fps_y„ Of¡Ï„
 r\e¡V$f
 oprshpv$
 _pdphrg
 R>¡ëgp„ 50 hjp£dp„
 hpsp®

Tips to Search  

AÞe NyS>fpsu kpBV$


qv$ìepip v$p¡iu

NyS>fpsu f„Nc|rd `f R>¡ëgp„ huk\u h^y hjp£dp„ L¡$V$gpe Ql¡fp Apìep, Nep L¡$ Mp¡hpC Nep. `Z A¡L$ Ql¡fp¡ A¡hp¡ R>¡ S>¡ "AW¡$ dpfu ÜpqfL$p' L$fu_¡ Ap`Zu hÃQ¡ hku Nep¡ R>¡. s¡_y„ _pd : rkÙp\® fp„v¡$qfep. L$gpL$pf A_¡ qv$Áv$i®L$.

rkÙp\® L$l¡ R>¡, ""d_¡ Mbf R>¡ L¡$ Av$pL$pf sfuL¡$ lz„ kp¡ V$L$p kam \C iLy„$, dsgb L¡$ dpfu c|rdL$pdp„ Ap¡sâp¡s \C rkÙp\®_¡ c|„ku _pMu iLy„$. A_¡ d_¡ cS>hhp dm¡gp `pÓ_¡ `pÓ_u fus¡ Æhu ÅJ. Äepf¡ qv$Áv$i®L$ sfuL¡$ dpfu k|T ¼epf¡L$ buÅ L$fsp„ Ap¡R>u `Z lp¡C iL¡$. dpfu dep®v$pAp¡_p¡ lz„ qv$Áv$i®L$ sfuL¡$ õhuL$pf L$fy„ Ry>„. A¡hp OZp ApBqX$epT lp¡e S>¡ buÅ qv$Áv$i®L$p¡ L$fu iL¡$ R>¡ A_¡ lz„ _\u L$fu iL$sp¡. A¡ AgN hps R>¡ L¡$ lz„ AÐepf ky^u qv$Áv$i®L$ sfuL¡$ kam füp¡ Ry>„.'' rkÙp\®_u r_Mpgksp kpdu ìe[¼s_¡ õ`i} Åe A¡hu R>¡.

"cpC' _pV$L$ cS>hpep `R>u Ad¡qfL$pdp„ v$f¡L$ W¡$L$pZ¡ s¡_¡ Å¡fv$pf spmuAp¡ dmu lsu. "krhsp v$pdp¡v$f `fp„S>`¡' lp¡e L¡$ "Nyfyb°ûp', rkÙp\® `p¡sp_u R>p` S>ê$f Ecu L$f¡ R>¡.

rkÙp\£ _p_u Jdf¡ h©Ù ìe[¼s_u c|rdL$p blz kamsp\u cS>hu R>¡. s¡ L$l¡ R>¡, ""lz„ dpfu Ås_¡ l„d¡ip„ N„cufsp\u A¡_¡gpBT L$fy„ Ry>„. L$p¡C `Z hps L¡$ âk„N L¡$ `R>u c|rdL$pdp„ lz„ Ap¡sâp¡s \C ÅJ Ry>„. dpfu nrsAp¡ âÐe¡ l„d¡ip„ ÅNê$L$ A_¡ rhïg¡jZpÐdL$ flz„ Ry>„. A_¡ A¡V$g¡ S> lz„ lh¡ bp„^R>p¡X$ `Z kfmsp\u L$fu iLy„$ Ry>„. d|m¡ lz„ kfm, kpv$p¡ku^p¡ dpZk Ry>„. Cjp®, fpNÜ¡j gC_¡ Æhhp_y„ d_¡ `k„v$ _\u. L$p¡[çàgL¡$V¡$X$ k„Å¡Np¡ lz„ h^pf¡ hMs kl_ _\u L$fu iL$sp¡. buÅ_u c|gp¡_¡ c|gu S>C, bp„^R>p¡X$ L$fu_¡, kfmsp\u k„b„^p¡ bp„^hp d_¡ Nd¡.''

rkÙp\®_p¡ S>Þd 1955_u kpgdp„. v$rnZ dy„bCdp„ ku.`u. V¡$ÞL$ `f s¡d_y„ fl¡hp_y„. r`sp d^yL$f fp„v¡$qfep. _pV$L$p¡_u vy$r_epdp„ dpÓ A¡L$ ÅZusy„ _pd S> _l], s¡d_u Av$pL$pfuA¡ sp¡ _hp eyN_u iê$Aps L$fu. S|>_u f„Nc|rd `f lp\ lgphu dp¡V$¡ dp¡V¡$\u bp¡ghy„ `X$sy„. L$pfZ, dpBL$ rkõV$d s¡ hMs¡ ApS>_p S>¡V$gu kpfu _lp¡su. ApS>_p v$i®L$p¡_¡ sp¡ A¡ hMs_p L$gpL$pfp¡ fpX$p¡ `pX$sp lp¡e s¡hy„ gpN¡. `Z `R>u dp¡V¡$\u bp¡ghp_u A_¡ Mpk L$fu_¡ Qu`uQu`u_¡ bp¡ghp_u Av$pL$pfp¡_¡ ÅZ¡ A¡L$ Apv$s `X$u. _hu f„Nc|rd awgsp„apgsp„ Sy>hp_ L$gpL$pfp¡ _hu V¡$[¼_L$ kp\¡ kplrS>L$ Arc_e gC Apìep. s¡dp„ d^yL$f fp„v¡$qfep `Z Mfp. rkÙp\®_¡ s¡d_p v$uL$fp lp¡hp_p¡ Nh® R>¡ S>. `Z A¡L$ Av$pL$pf sfuL¡$ `Z s¡d_¡ d^yL$f fp„v¡$qfep râe lsp.

""i¼e R>¡ A¡ kplrS>L$ Arc_e_u i¥gu klS>sp\u dpfpdp„ Aphu. `Z lz„ d^yL$f fp„v¡$qfep_p¡ `yÓ Ry>„ A¡V$g¡ kfmsp\u f„Nc|rd `f Apìep¡ A¡hy„ L$lu S> _ iL$pe. L$pfZ, f„Nc|rd `f ¼epf¡e L$p¡C_u gpNhN Qpgsu _\u. sdpf¡ Ås¡ `yfhpf \hp_y„ lp¡e R>¡. õV$¡S> `f â¡nL$p¡ kpd¡ Ecp flu_¡ `funp Ap`hp_u lp¡e R>¡. lz„ kam \ep¡ s¡ dpfu gpeL$ps lsu A¡V$g¡. A_¡ R>sp„e Äepf¡ d_¡ S>etlv$ L$p¡g¡S>dp„\u 1999dp„ d^yL$f fp„v¡$qfep A¡hp¡X®$ Ap`hpdp„ Apìep¡ Ðepf¡ M|b Ap_„v$ \ep¡.''

rkÙp\® õV¡$S> `f bpm`Z\u S> Aphu Nep lsp. "R>L$p¡-dL$p¡', "Qpgp¡ bVy$L$Æ_p v¡$idp„' hN¡f¡ _pV$L$p¡_¡ ApS>¡e rkÙp\® epv$ L$fsp„ A¡ kdedp„ `lp¢Qu Åe R>¡. ""bpmf„Nc|rddp„e s¡ hMs¡ `yóL$m âep¡Np¡ \sp. _pV$L$_u N|„\Zu, d„QkÄÅ A_¡ cfQL$ Ap¡qX$eÞk. bpm_pV$L$p¡dp„ Ðepf¡ õhà_gp¡L$_¡ f„Nc|rd `f sp×íe L$fpsy„. bpmL$p¡_¡ S> _l], dp¡V¡$fp„Ap¡_¡e A¡ _pV$L$p¡ Å¡hp_u dÅ Aphsu. bpm_pV$L$p¡_p `Z Ðepf¡ kp¡ D`fp„s ip¡ \sp. ApS>¡ M|b S> Aakp¡k kp\¡ L$l¡hy„ `X¡$ R>¡ L¡$ bpmf„Nc|rd lh¡ flu S> _\u. bpmL$gpL$pf sfuL¡$ d¢ f„Nc|rd M|b dpZu R>¡. dpfp dpV¡$ _pV$L$ A¡L$v$d klS> lsy„. dpfp kpfp _kub¡ dy„bC_u dp¡X$_® õL|$g A_¡ Þey Bfp õL|$gdp„ dpfp¡ Aæepk \ep¡ R>¡. A¡ ipmpAp¡A¡ dpfp ìe[¼sÐh_¡ rhL$khp_u sL$ Ap`u R>¡.''

rkÙp\£ A¡k.A¡k.ku.dp„ â\d hpf ìephkpreL$ _pV$L$ L$ey¯. "Mp^y„, `u^y„, spfpS> L$ey¯' Aip¡L$ W$½$f A_¡ qL$ip¡f cË$ kp\¡. S>erlÞv$ L$p¡g¡S>dp„ ApV¹$k® kp\¡ bu.A¡. \ep. v$frdep_ BÞV$f L$p¡g¡S> X²$pdp L$p¡[ç`qV$i_dp„ cpN gu^p¡.

s¡Ap¡ L$l¡ R>¡, ""d_¡ L$l¡hp v$p¡. BÞV$f L$p¡g¡ÆA¡V$ X²$pdp lfuapCdp„ S>¡ _pV$L$p¡ L$fhp_u dÅ Aphsu A¡hu dÅ ApS>¡e _\u Aphsu. BÞV$f L$p¡g¡S>dp„\u OZp L$gpL$pfp¡ f„Nc|rd_¡ dþep R>¡. `Z lh¡ BÞV$f L$p¡g¡ÆA¡V$ lfuapC_¡ gp¡L$p¡ rkqfekgu _\u g¡sp. d_¡ gpN¡ R>¡ L¡$ A¡ lfuapCdp„ cpN g¡su hMs¡ _pV$L$ gp¡ludp„ cmu S>sy„. L$p¡C `Z âp¡a¡i_dp„ `pNg \hp_u lv¡$ A\hp sp¡ A¡dp„ M|„`u S>hp_u s¥epfu sp¡ lp¡hu S> Å¡CA¡. Aakp¡k_u kp\¡ L$l¡hp v$p¡ L¡$ A¡ T_|_ ApS>¡ Å¡hp _\u dmsy„. A_¡ `fhX$sy„e _\u. lz„ `Z ìephkpreL$ _pV$L$p¡ S> L$fy„ Ry>„, L$pfZ L¡$ s¡ h¡Qpe R>¡. dpfpdp„ âep¡NpÐdL$ r\e¡V$f dpV¡$ _pV$L$ s¥epf L$fhp_u AphX$s _\u. A\hp sp¡ A¡d `Z L$lu iL$p¡ L¡$ d¢ "k¡a' N¡d fdhp_y„ S> `k„v$ L$ey¯ R>¡. L$pfZ, _pV$L$ dpfp¡ âp¡a¡i_ R>¡.''

rkÙp\® S>¡V$gu klS>sp\u L$l¡ R>¡ L¡$ s¡ bp„^R>p¡X$ L$fu iL¡$ R>¡ A¡V$gu klS>sp\u s¡ Æh_dp„ bp„^R>p¡X$ L$fu i¼ep _\u, L$v$pQ. s¡_y„ L$pfZ `Z s¡d_y„ gpNZuiug ìe[¼sÐh. `p¡rgqV$L$g rkõV$d\u gC_¡ k„b„^p¡dp„ \sp AÞepe, fõspdp„ L$p¡CL$ ìe[¼s `f \sp AÞepe L¡$ R>¡sfpdZu kpd¡ rkÙp\®_¡ kMs AZNdp¡ R>¡. L$p¡C `Z rkõV$d_u Mpdu rhi¡ s¡ rhõspf`|h®L$, Ap¾$p¡i kp\¡ hpsp¡ L$fhp dp„X¡$ R>¡. _pV$L$p¡ dpV¡$ `Z. Å¡L¡$ f„Nc|rd kp\¡ `p¡s¡ k„L$mpe¡gp lp¡hp\u `p¡sp_u dep®v$p L$b|g L$fhpdp„ rkÙp\® `pR>u`p_u _\u L$fsp.

OZp Ap¡R>p gp¡L$p¡ ÅZ¡ R>¡ L¡$ rkÙp\®_¡ `¡B[ÞV„$N A_¡ BÞV$uqfef X¡$L$p¡f¡i__p¡ `Z ip¡M lsp¡. A_¡ âp¡a¡i_ sfuL¡$e BÞV$uqfef qX$TpBt_N L$ey¯ R>¡, kÑf hj® ky^u.

sp¡ khpg EW¡$ L¡$ BÞV$uqfef qX$TpB_f rkÙp\£ X$pef¡¼V$f rkÙp\®_¡ fQ_pÐdL$ k¡V$ Ecp L$fhpdp„ dv$v$ L$fu R>¡ Mfu? ""r_Mpgksp`|h®L$ L$lz„ sp¡ _p, d¢ L$p¡C `Z âep¡Np¡ L$ep® _\u f„Nc|rd `f. A¡L$ Av$pL$pfu rkhpe. Arc_¡sp sfuL¡$ lz„ _kubv$pf füp¡ Ry>„ L¡$ d_¡ iê$Aps\u S> rhrh^ fp¡g cS>hhp_p¡ dp¡L$p¡ dþep¡ R>¡. A_¡ d_¡ âhuZ Å¡ju, Afthv$ W$½$f, L$p[Þs dqX$ep S>¡hp kpfp qv$Áv$i®L$p¡ kp\¡ L$pd L$fhp_p¡ dp¡L$p¡ dþep¡ R>¡. kp¥â\d hpf huk hj®_u Jdf¡ d¢ `p„kW$ hfk_p h©Ù_y„ `pÓ cS>ìey„ lsy„. A¡ _pV$L$ lsy„ "rd. ÁgpX$.' âhuZ Å¡juA¡ d_¡ Äepf¡ h©Ù `pÓ cS>hhp_y„ L$üy„ Ðepf¡ `l¡gp„ sp¡ d¢ _p S> `pX$u v$u^u. L$pfZ, huk hfk_u Jdf¡ L$p¡C_¡ `Z h©Ù_p¡ fp¡g L$fhp_y„ _ S> Nd¡. dpfu Bd¡S>_y„ iy„? âhuZ Å¡juA¡ Ðepf¡ d_¡ kdÅìey„ L¡$, "spfu ârscp Å¡C_¡ lz„ Ap fp¡g s_¡ Ap¡af L$fy„ Ry>„.' A¡L$ qv$hk Ad¡ NpX$udp„ dfu_ X²$pBh\u `kpf \sp lsp. âhuZcpCA¡ d_¡ A¡L$ rdr_V$ NpX$u Ecu fpMhp L$üy„. s¡d_¡ dpfu kp\¡ \p¡X$u hps L$fhu lsu. dfu_ X²$pBh_u `pm `f b¡ku_¡ â¡d\u A¡dZ¡ d_¡ kdÅìey„ L¡$, "h©Ù_p `pÓ dpV¡$ d_¡ dp¡V$u he_p Av$pL$pf `Z dmu iL¡$ A¡d R>¡. `Z sy„ A¡ `pÓ_¡ S>¡ fus¡ cS>hui A¡ hps S> AgN li¡. A_¡ Al] S> Arc_¡sp sfuL¡$ spfu Mfu L$kp¡V$u li¡.' ApMf¡ dpfpdp„ kdS> Aphu _¡ d¢ s¡ fp¡g õhuL$pep£. A_¡ `R>u sp¡ A¡ fp¡g_p„ cf`|f hMpZ \ep„. A¡ fp¡g dpfp dpV¡$ A_y`d M¡f_u "kpfp„i' S>¡hu kamsp gpìep¡. A_¡ `R>u sp¡ Arc_¡sp sfuL¡$ d_¡ L$p¡C S> Jdf_p L¡$ `pÓ_p hpX$p _X$ép _\u.''

rkÙp\®_¡ Aakp¡k R>¡ L¡$ lÆ s¡d_¡ L¡$V$guL$ c|rdL$pAp¡ cS>hhp _\u dmu. S>¡d L¡$ A¥rslprkL$ `pÓ_u c|rdL$pAp¡. A¡_y„ L$pfZ Ap`sp„ s¡Ap¡ L$l¡ R>¡, kdL$pgu_ NyS>fpsu f„Nc|rd `f Brslpk `f Ap^pqfs _pV$L$p¡ \sp„ S> _\u, S>¡hp„ dfpW$u f„Nc|rd `f \pe R>¡.

rkÙp\® Aakp¡k ìe¼s L$fsp„ L$l¡ R>¡, ""Ap`Zp â¡nL$p¡_¡ L$p¡d¡X$u, kpdprS>L$ A_¡ fX$hp_p„ _pV$L$p¡ S> `k„v$ R>¡. A¡d_¡ rhQpf L$fhp¡ `X¡$ s¡hp„ _pV$L$p¡ Å¡hp„ S> _\u. _pV$L$ A¡ dpÓ d_p¡f„S>__y„ kp^_ R>¡. s¡Ap¡ f„Nc|rd_¡ dpZhp _\u Aphsp, `Z a¼s d_p¡f„S>_ dpV¡$ Aph¡ R>¡. A¡V$g¡ A¡d_¡ S>¡ Å¡hy„ R>¡ s¡ S> Ap`hy„ `X¡$ R>¡. A_¡ d_¡ Mbf R>¡ L¡$ s¡d_¡ iy„ Å¡CA¡ R>¡ A_¡ A¡V$g¡ lz„ AÐepf ky^u kam \ep¡ Ry>„.''

Å¡L¡$ rkÙp\®cpC `p¡sp_u d|„ThZ S>Zphsp„ L$l¡ R>¡, ""crhóedp„ âpep¡rNL$ ^p¡fZ¡ f„Nc|rd L$fhp rhQpf R>¡ Mfp¡, `Z _½$u _\u. lh¡ d_¡ Ap A¡L$rh^sp_p¡ L„$V$pmp¡ `Z Apìep¡ R>¡. A¡V$g¡ L$v$pQ L„$CL$ Sy>vy„$ \pe `Z Mfy„!''

rkÙp\® l„d¡ip„ `p¡sp_¡ Arc_¡sp sfuL¡$ S> Å¡sp lsp, `Z "krhsp v$pdp¡v$f `fp„S>`¡' _pV$L$ dpV¡$ Äepf¡ kqfspbl¡_¡ s¡d_¡ qv$Áv$i®L$ sfuL¡$ `k„v$ L$ep® Ðepf¡ A¡dZ¡ s¡ Q¡g¡ÞS> D`pX$u gu^u. A¡ `l¡gp„ ¼epf¡e qv$Áv$i®__p¡ rhQpf L$fhp_p¡ dp¡L$p¡ S> _lp¡sp¡ dþep¡. d|m dfpW$u _pV$L$_¡ NyS>fpsudp„ A_yhpv$ L$fu_¡ Ås¡ g¿ey„ A_¡ qv$Áv$i®_ `Z L$ey¯.

rkÙp\® qv$Áv$i®_ L$fhp_p lp¡e sp¡ k„hpv$p¡ Ås¡ afu\u gM¡. rkqfegdp„ `Z L$pd L$fsu hMs¡ i¼e lp¡e sp¡ Ås¡ k„hpv$p¡ gMu_¡ cS>hhp `k„v$ R>¡. v$f¡L$ ip¡dp„ â¡nL$p¡_¡ gndp„ fpMu_¡ _pV$L$dp„ a¡fapf \pe. A¡d_p ds¡ _pV$L$ cS>hpsy„ Åe s¡d h^y qfapBÞX$ \sy„ Åe. cS>hZu hMs¡ S> s¡_u _p_u MpduAp¡ v|$f \C Åe.

V¡$rgrhT_ `f Aphsu rkqfegp¡_u NyZhÑp âÐe¡ rkÙp\®_¡ _pfpS>Nu R>¡. A¡dp„ OZp ky^pfp_¡ AhL$pi R>¡ A¡hy„ rkÙp\® dp_¡ R>¡. ""riãV$$dp„ L$pd L$fhy„ dpfp\u L$v$u S> _l] b_¡. Af¡ epf, Ad¡ L$gpL$pf R>uA¡. L$p¡C dS|>fp¡ sp¡ R>uA¡ _l], S>¡ fp¡S> khpf¡ _h\u R>_u afS> `f lpS>f \CA¡. kMs dl¡_s L$fhpdp„ d_¡ hp„^p¡ _\u, `Z h^pf¡ `X$sy„ ìeõs Æh_ lz„ _ Æhu iLy„$. A_¡ R>sp„e d¢ rkqfegp¡ L$fu R>¡. h¼s, L$dpÞX$f, `Z A¡ b^p hMs¡ d¢ dpfu fus¡ L$pd L$ey¯ R>¡. A_¡ A¡ c|rdL$pAp¡ cS>hhp_p¡ d_¡ Ap_„v$ Apìep¡ R>¡.''

rkÙp\® NyS>fpsu f„Nc|rd_¡ apõV$awX$ S>¡hp„ _pV$L$p¡ `¡v$p L$fsu k„õ\p dp_¡ R>¡. S|>_p„ kpfp„ _pV$L$p¡ qfhpBh \pe sp¡ gp¡L$p¡_¡ Å¡hp„ _\u. a¼s hpsp® A¡V$g¡ _pV$L$. A_¡ _pV$L$ A¡V$g¡ Arc_e, qv$Áv$i®_, d„QkÄÅ A¡hy„ L„$C S> _l]. ApV$gu aqfepv$p¡ lp¡hp R>sp„e rkÙp\® `p¡rTqV$h hps L$fsp„ L$l¡ R>¡, ApV$ApV$gp v$i®L$p¡ lÆ NyS>fpsu _pV$L$ Å¡hp Aph¡ R>¡ sp¡ Mfp. A_¡ A¡_¡ gu^¡ sp\¥ep, awgdrZ A_¡ spL$ r^_p r^_ S>¡hp„ _pV$L$p¡ NyS>fpsu f„Nc|rd_¡ dþep„ `Z R>¡.

Ap g¡M Ap`_¡ L¡$hp¡ gpÁep¡?

dyhuV$pBd : B^f D^f L$u N`k` qfìey dygpL$ps kdpQpf QQp® Q¡V$
ap¡V$p¡ auQf rhïg¡jZ Arcâpe rhhpv$ Ap¡abuV$ dybpfL$bpv$u

  © 2001 rediff.com India Limited. All Rights Reserved.  Disclaimer