lp¡d`¡S> 
 kv$pL$pm NyS>fps 
 Ap„ep„ b^p... 
 õV$p¡fuV$pBd 
 `l¡gy„ kyM 
 TV$`V$ fkp¡C 
 dps©h„v$_p 
 dyhuV$pBd 
 dygpL$ps 
 qfqX$a õ`¡íeg 


Search:



The Web

Rediff








rhi¡j hp„Q_
NyS>fps A¡Vy$T¡X
qfqX$a õ`¡íeg
Adv$phpv$ õ`¡rieg
fpS>L$p¡V$ kdpQpf
kyfs rhi¡ ÅZhp S>¡hy„
kdpQpfp¡dp„ L$ÃR>
NTg f¡X$u-f¡L$_f
Apep„ b^p Ap¡gfpBV$ R>¡!
õV$p¡fuV$pBd
`l¡gy„ kyM
dyhuV$pBd
TV$`V$ fkp¡C
c|L„$`rhi¡j
r\e¡V$f
lpõef„N
Anfp
kprlÐek„N
NyS>fps_u sfk
dps©h„v$_p
L$p¡grdõV
k¡¼k L$p¡_®f
^„^p`pZu
qfqX$a X$pefu
dygpL$ps
Æhk©rô$



lp¡d`¡S> > h^y kdpQpfp¡ > fpS>L$p¡V$_p kdpQpf >b¢L$ L$p¥cp„X$

fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg L$p¡-Ap¡`f¡qV$h b¡ÞL$_p X$pef¡¼V$f Np¡hycp MpQf¡ ApÐdlÐep ip dpV¡$ L$fu?

7 a¡by°Apfu, 2003

qfqX$a k„hpv$v$psp

fpS>L$p¡V$_u fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg L$p¡-Ap¡`f¡qV$h b¡ÞL$_p¡ S>Þd L$pm Qp¡OqX$epdp„ \ep¡ li¡ A¡hy„ gpNu füy„ R>¡. fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg_p¡ Brslpk A_¡ hs®dp_ ÅÎep `R>u sd¡ `Z A¡ hps kp\¡ klds \C S>ip¡ A¡_u Ad_¡ Mpsfu R>¡.

gNcN Qpguk hfk `l¡gp„, 1963dp„ iê$ \e¡gu Ap b¡ÞL$_y„ k|Ó lsy„, rh_p klL$pf _l] DÙpf, `f„sy b¡ÞL$ s¡_p L$pe®L$pm v$frdep_ ¼epf¡e Ap k|Ó_¡ A_ykfu _\u iL$u. Qpguk hfk_p kdeNpmp v$frdep_ iy„ \C iL¡$? A¡L$ ìe[¼s ^pf¡ sp¡ `p„kW$ lÅf L$fp¡X$_p d|X$ufp¡L$pZhpmu qfgpeÞk b_phu iL¡$. A¡L$ ìe[¼s ^pf¡ sp¡ cpfs_y„ khp£Ñd NZpe s¡hy„ NyS>fps fpÄe kÆ® iL$¡, A¡qag V$phf, hëX®$ V²¡$X$ k¡ÞV$f, spS> dl¡g b_phu iL$pe. Ap Qpguk hfk_p Npmpdp„ Af¡ ^fsuL„$`N°õs L$ÃR>_u kpBT_p Qpf rS>ëgp_¡ AÐe„s Ap^yr_L$ Y$b¡ Ecp L$fhpdp„ `Z Qpguk hfk blz \C Nep `Z fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$ Ap Qpguk hfk v$frdep_ L„$C DL$pmu _ iL$u.

1963dp„ iê$ \e¡gu dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$ 1978 ky^u dp„X$ Qpgu. 1978_p A„s cpNdp„ fpS>L$p¡V$ qX$[õV²$¼V$ b¡ÞL$_u A¡L$ AfÆ_¡ L$pfZ¡ b¡ÞL¡$ _pv$pfu _p¢^phu. Ap _pv$pfu R>¡L$ 1996dp„ lpCL$p¡V®$_p lzL$d_¡ L$pfZ¡ fv$ \C _¡ 1998\u b¡ÞL$ afu\u L$pe®fs \C. 1998\u 2002_p kdeNpmp v$frdep_ b¡ÞL¡$ afu\u _pv$pfu _p¢^phu.

A¡râg, 2002\u b¡ÞL$_p d¡_¡S>d¡ÞV$dp„ afu A¡L$ hpf ^fMd a¡fapf \ep. b¡ÞL$_p bp¡X®$ `f fpS>L$p¡V$_p ÅZusp rbT_¡kd¡_ A_¡ DÛp¡N`rsAp¡_¡ g¡hpdp„ Apìep. R> drl_pdp„ b¡ÞL$_u ipM b„^php gpNu. OV$u_¡ bpfkp¡ \C Ne¡gp kcpkv$p¡ h^u_¡ kpX$p Qpf lÅf_u k„¿epA¡ `lp¢Ãep. b¡ÞL$_p Ar^L$pfuAp¡ lh¡ l¥e¡ V$pY$L$ A_ychsp lsp, `f„sy Ap V$pY$L$dp„ L$dp¡kdu dphW$p_u ApNplu lsu.

_hp d¡_¡S>d¡ÞV¡$ dp„X$ ApW$ drl_p L$pd L$ey¯ Ðep„ _hu dykubs Aphu. b¡ÞL$dp„ hpBk Q¡fd¡_ sfuL¡$ k¡hp Ap`sp L$pW$u fpS>`|s kdpS>_p Np¡hycp Ap`pcpC MpQf¡ s¡d_p hpBk Q¡fd¡_`v¡$\u fpÆ_pdy„ Ap`u v$u^y„. Np¡hycp_u BÃR>p sp¡ b¡ÞL$_p X$pef¡¼V$f`v¡$\u `Z fpÆ_pdy„ Ap`u v¡$hp_u lsu, `f„sy bp¡X®$_u kdÅhV$_¡ L$pfZ¡ s¡dZ¡ b¡ÞL$_u X$pef¡¼V$fqi` R>p¡X$u _l]. Ap rhhpv$ id¡ A¡ `l¡gp„ S> Np¡hycpA¡ ApÐdlÐep L$fu_¡ fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$_¡ QQp®_p _hp hdmdp„ d|L$u v$u^u.

Np¡hycp MpQf¡ Å¡ s¡d_p„ A„Ns L$pfZp¡kf ApÐdlÐep L$fu lp¡s sp¡ L$v$pQ b¡ÞL¡$ ApR>¡fp¡ rhhpv$ cp¡Nhhp¡ `X$ép¡ lp¡s, `f„sy Np¡hycp_u ApÐdlÐep `pR>m fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$ S> r_rdÑ R>¡.

ApÐdlÐep L$fsp„ `l¡gp„ Np¡hycpA¡ gM¡gu qQÌ$$udp„ s¡dZ¡ Dëg¡M L$ep£ R>¡ L¡$ lz„ dpÓ A_¡ dpÓ b¡ÞL$ A_¡ b¡ÞL$_p c|s`|h® d¡_¡tS>N qX$f¡¼V$f cNhp_Æ hpOpZu\u A_¡ hpOpZu Üpfp A`psp dp_rkL$ Ópk\u L„$V$pmu_¡ Ap`Ops L$fu füp¡ Ry>„. Np¡hycpA¡ Ap qQÌ$udp„ b¡ÞL$_p N¡fhluhV$ bpbs¡ `Z QQp® L$fu R>¡. Np¡hycp_p gMhp âdpZ¡ cNhp_Æ hpOpZuA¡ b¡ÞL$dp„\u L$fp¡X$p¡ ê$r`ep_u Opgd¡g L$fu R>¡ A_¡ Ap Opgd¡gdp„ hpOpZu Np¡hycp_¡ k„X$p¡hu füp lsp.

Ap cNhp_Æ hpOpZu R>¡ L$p¡Z? fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$dp„\u s¡dZ¡ Mf¡Mf L¡$V$gu DQp`s L$fu R>¡. DQp`s cNhp_Æ hpOpZuA¡ S> L$fu R>¡ L¡$ `R>u b¡ÞL$_p c|s`|h® hpBk Q¡fd¡_ Np¡hycp MpQf¡ L$fu lsu? hpOpZuA¡ Np¡hycp_¡ A¡hp¡ s¡ L¡$hp¡ dp_rkL$ Ópk Apàep¡ L¡$ õhcph¡ cpf¡ ApL$fu NZpsu L$pW$u fpS>`|s L$p¡d_p AN°Zu A¡hp Np¡hycpA¡ Ap`Ops L$fhp_y„ _½$u L$fu gu^y„?

Np¡hycp MpQf_u ApÐdlÐep_p `Ng¡ kp¥fpô²$_p klL$pfu n¡Ó_p AN°ZuAp¡_p„ dp¡Y¡$ spmp„ gpNu Nep„ R>¡. NyS>fps ApMp_¡ klL$pfu b¡ÞL$_p„ L$p¥cp„X$p¡ v$TpX$u füp„ R>¡ Ðepf¡ S> fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$_p¡ rhhpv$ EMX$sp„ klL$pf n¡Ó_p AN°ZuAp¡_y„ dp_hy„ R>¡ L¡$ kp¥fpô²$_p klL$pfu n¡Ódp„ Arhðk_uesp_y„ hpsphfZ Ecy„ L$fhp dpV¡$ Ap OV$_p L$pau R>¡.

L$p¡-Ap¡`f¡qV$h k¡¼V$fdp„ Arhðpk Ecp¡ \pe A¡hy„ `Ngy„ L$p¡Z¡ cey¯, Np¡hycp MpQf¡ L¡$ `R>u cNhp_Æ hpOpZuA¡? fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$_p„ S|>_p„ frS>õV$fp¡ s`pkhp\u dp„X$u_¡ klL$pfu n¡Ó_p rbN ip¡V¹$k_¡ dþep `R>u A¡hp spfZ _uL$m¡ R>¡ L¡$ fpS>L$p¡V$ dL®ÞV$pBg b¡ÞL$_p c|s`|h® d¡_¡tS>N qX$f¡¼V$f cNhp_Æ hpOpZuA¡ `p¡sp_u S> b¡ÞL$dp„\u Sy>v$p„ Sy>v$p„ _pd¡ gNcN AÌ$epku gpM ê$r`ep_u gp¡_ gu^u lsu. Ap gp¡_ g¡hp dpV¡$ cNhp_ÆcpCA¡ s¡d_¡ dm¡gu kÑp_p¡ vy$fy`ep¡N L$ep£ lsp¡. Ap 88 gpM ê$r`ep Ly$g v$k gp¡_dp„ h¢Qpe¡gp lsp.

1998\u b¡ÞL$dp„ d¡_¡tS>N qX$f¡¼V$f sfuL¡$ L$pd L$f_pfp cNhp_Æ hpOpZuA¡ gp¡__u Ap fL$d_p Np¡V$pmp D`fp„s buÆ OZu fus¡ b¡ÞL$_p¡ gpc kp¡fu, N¡fgpc DW$pìep¡ lsp¡.

klL$pfu n¡Ó_p ^yf„^f NZpsp cNhp_Æ hpOpZuA¡ klL$pfu L$pev$p¡ A_¡ L$p_|_ `yõsL$ g¿ey„ R>¡. v$gp sfhpX$u_u _urs\u hpOpZuA¡ b¡ÞL$_p kcpkv$p¡_¡ hprj®L$ c¡V$ Ap`hp dpV¡$ Ap `yõsL$_u Mfuv$u L$fu A_¡ gNcN huk gpM ê$r`ep Ofc¡Np L$fu v$u^p.

hfk¡ v$k¡L$ gpM ê$r`ep_p¡ âhpk MQ® \sp¡! d¡_¡tS>N qX$f¡¼V$f_p Of_y„ V$¡rgap¡_ rbg `„v$f\u huk lÅf ê$r`ep Aphsy„ A_¡ Ap rbg b¡ÞL$ Q|L$hsu. V¡$rgap¡_ rbg sp¡ W$uL$, cNhp_ÆcpC_p v$p„s_p Qp¡L$W$p_p `„v$f lÅf ê$r`ep `Z fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$_p Qp¡`X¡$ D^pfhpdp„ Apìep R>¡.

1996_u kpg v$frdep_ lpCL$p¡V®¡$ Ap`¡gp lzL$d dyS>b b¡ÞL$ afu\u iê$ L$fu iL$psu lsu. 1998dp„ buÆ hMs L$pe®fs \e¡gu fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$dp„ Q¡fd¡_ sfuL¡$ fpS>Lp¡V$_p S>Nv$ui lv$hpZu Apìep. S>Nv$uicpC kp¥fpóV²$_p râ[ÞV„$N eyr_V$ `|h} Ap¡ak¡V$_p dprgL$ R>¡.

Np¡hycp MpQf A¡ kde¡ b¡ÞL$_p X$pef¡¼V$f lsp. S>¡ s¡ kde¡ Np¡hycp b¡ÞL$_p fp¡tS>v$p A_¡ r_erds hluhV$ kp\¡ k„L$mpe¡gp _lp¡sp. Q¡fd¡_ S>Nv$ui lv$hpZu õhpcprhL$`Z¡ b¡ÞL$_u fp¡tS>v$u L$pe®hplu kp\¡ Å¡X$pe¡gp lsp. _hp d¡_¡S>d¡ÞV$dp„ `Z S>Nv$uicpC b¡ÞL$_p Q¡fd¡_ sfuL¡$ Qpgy füp.

S>Nv$ui lv$hpZu L$l¡ R>¡, cNhp_ÆcpC gp¡__u v$fMpõs b¡ÞL$_p bp¡X$® kdn d|L$sp A_¡ Ad¡ s¡d_u s`pk_p rhïhpk¡ gp¡_ Ap`hp dpV¡$ d„S|>fu Ap`u v¡$sp. v$fMpõs `kpf L$fhp_p lL$ bp¡X®$_¡ R>¡ `f„sy S>¡ s¡ `pV$}_u rhðk_uesp QL$pkhp_y„ L$pd d¡_¡tS>N X$pef¡¼V$f_y„ R>¡. 88 gpM ê$r`ep_u Ly$g gp¡_ `pk \C A_¡ cNhp_ÆcpC hpOpZu_p B[ÞX$e_ B[ÞõV$V$éyV$ L$p¡-Ap¡`f¡qV$h k„õ\p_p Mpspdp„ S>dp \C. b¡ÞL$dp„\u `pk \e¡gu sdpd gp¡_ a¡¼V$fu, râÞV$f V²¡$X$f A_¡ rbT_¡kd¡_ dpV¡$_u lsu.

2001_p dÝe cpN v$frdep_ Ap sdpd gp¡__u cf`pC bpbs¡ d¡_¡S>d¡ÞV$_y„ v$bpZ h^sp„ cNhp_Æ hpOpZuA¡ ^ud¡ ^ud¡ L$fu_¡ sdpd gp¡_ cf`pC L$fu v$u^u. Å¡L¡$ Ap gp¡_ cf`pC \pe s¡ `l¡gp„ L¡$V$guL$ gp¡__u fL$ddp„ ìepS>dpau A_¡ L¡$V$guL$ gp¡_dp„ k¡V$gd¡ÞV$_u _urs A`_phhpdp„ Aphu lsu.

Ap S> kdeNpmp v$frdep_ cNhp_Æ hpOpZu_¡ gp„bp kde dpV¡$ rhv¡$i S>hp_y„ \ey„. ANpD rhv¡$i Nep lsp, Ðepf¡ ^p¡fpÆ_p ^pfpkæe A_¡ fpS>L$p¡V$ qX$[õV²$¼V$ b¡ÞL$_p Q¡fd¡_ rhÌ$g fpv$qX$epA¡ 8 drl_p hpOpZu hsu b¡ÞL$_y„ d¡_¡tS>N qX$f¡¼V$f`v$ k„cpþey„ lsy„. hpOpZuA¡ `p¡sp_p rlsdp„ b¡ hps rhQpfu li¡. A¡L$, rhv¡$i S>hp\u AÐepf¡ s¡_u kpd¡ iê$ \e¡gp¡ rhhpv$ idu S>i¡ A_¡ buSy>„ `pR>p Apìep `R>u idu Ne¡gp rhhpv$ hÃQ¡ afu\u b¡ÞL$_y„ d¡_¡tS>N X$pef¡¼V$f_y„ `v$ lõsNs L$fu iL$pi¡.

hpOpZuA¡ 27 dpQ®, 2002_p qv$hk¡ b¡ÞL$dp„\u fpÆ_pdy„ Ap`u v$u^y„. hpOpZu_p fpÆ_pdp_u kp\¡ S> Np¡hycp MpQf b¡ÞL$_p hpBk Q¡fd¡_`v¡$ Apìep A_¡ Np¡hycp fpS>L$p¡V$_p e„N A_¡ X$pe_¡qdL$ rbT_¡kd¡_ Aip¡L$ `V¡$g_¡ b¡ÞL$_p d¡_¡tS>N X$pe¡f¡¼V$f sfuL¡$ gpìep lsp.

Aip¡L$ `V¡$g L$l¡ R>¡, _hp d¡_¡S>d¡ÞV$¡ Aphsp„_u kp\¡ S> _hu gp¡¡_ Ap`hp_y„ b„^ L$fu v$u^y„. Ad¡ b¡ÞL$_¡ _yL$kp_udp„\u blpf gphhp dpNsp lsp. Sy>_u gp¡_ DOfphhp_y„ iê$ L$ey¯. h^pfp_p¡ õV$pa v|$f L$ep£, AÞe Mp¡V$p MQp® kv„$sf b„^ L$fphu v$u^p. Adpfu NZsfu lsu L¡$ Ad¡ v$p¡Y$ hfkdp„ Adpfy„ ¼guAqf„N lpDk afu\u iê$ L$fu iL$uiy„. A_¡ lSy> v$k S> drl_p \ep lsp, _hp d¡_¡S>d¡ÞV$_¡ L$pd¡ hmÁep_¡.

Sy>gpC drl_pdp„ Ad¡ Np¡hycp MpQf_¡ dþep lsp. A¡L$v$d qV$r`L$g L$pW$u fpS>`|s. kÐe õhuL$pfhpdp„ gNuf¡ ifd _ A_ych¡ A¡hp b¡ÞL$_p Q¡fd¡_ lp¡hp R>sp„ A¡dZ¡ r_Mpgksp`|h®L$ qfqX$a.L$p¡d_¡ L$üy„ lsy„, d_¡ dpfp _pd rkhpe L„$C gMsp„ AphX$sy„ _\u. kph _ÆL$_u R>kps ìe[¼s_p ap¡_ _„bf dp¡Y¡$ epv$ lsp. bpL$u_p_¡ ap¡_ L$fhp_p¡ Aph¡ Ðepf¡ L$p¡C_p¡ Apifp¡ ip¡^¡. cZsfdp„ i|Þe A¡hp Np¡hycp NZsfdp„ awV$ KQp lsp. A¡dZ¡ fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg b¡ÞL$_¡ A¡L$v$d Ap^yr_L$ b_phhp_y„ Apf„cu v$u^y„ lsy„, `f„sy b¡ÞL$_u Ap âNrs rhv¡$i\u `pR>p Aphu Ne¡gp cNhp_Æ hpOpZu\u _ Å¡hpC.

hëgccpC `V¡$g Apfp¡Áe â^p_ lsp Ðepf¡ hëgccpC `f Sy>vp Sy>v$p rkÑ¡f\u h^pf¡ L¡$k L$f_pfp cNhp_Æ hpOpZu_¡ kp¥fpô²$ klL$pf n¡Ó_p ApN¡hp_p¡ `¡`f V$pBNf sfuL¡$ Ap¡mMph¡ R>¡. Ap ApN¡hp_p¡_y„ L$l¡hy„ R>¡ L¡$ cNhp_cpC L$p¡V®$ L¡$k A_¡ L$pNmp¡ Qusfhpdp„ A¡L$v$d lp¡riepf R>¡.

cNhp_Æ hpOpZuA¡ ArNepfdu qX$k¡çbf, 2002_p qv$hk¡ Np¡hycp MpQf A_¡ S>Nv$ui lv$hpZu `f b¡ÞL$_p N¡fhluhV$_p dyØ¡ L¡$k L$ep£. Ap L¡$k dyS>b fpS>L$p¡V$ dL$®ÞV$pBg L$p¡-Ap¡`f¡qV$h b¡ÞL$_p Q¡fd¡_¡ A_¡ hpBk Q¡fd¡_¡ v$k apBgp¡ `f Ly$g 88 gpM ê$r`ep_u DQp`s L$fu lsu.

EgV$p Qp¡f L$p¡V$hpg L$p¡ X$p„V¡$. bk, Aphp¡ S> OpV$ MpQf-lv$hpZu dpV¡$ kÅ®ep¡. Mf¡Mf sp¡ Np¡hycp A_¡ S>Nv$uicpC Ap âL$pf_p¡ L¡$k cNhp_ÆcpC `f L$fhp_y„ rhQpfu füp lsp. AW$hpqX$ey„ \ey„ Ðep„ Np¢X$g\u rh¾$d `fdpf _pd_u ìe[¼sA¡ cNhp_Æ hpOpZu S>¡hp¡ S> L¡$k Np¡hycp-lv$hpZu `f L$ep£.

`pZu _pL$_u lv$ _ hV$ph¡ A¡hp l¡sykf Np¡hycp MpQf A_¡ S>Nv$ui lv$hpZuA¡ cNhp_Æ hpOpZu rhfyÙ b¡ÞL$dp„ DQp`s A_¡ b¡ÞL$ kp\¡ W$NpC_p¡ L¡$k v$pMg L$ep£, `f„sy Ap L¡$k v$pMg L$fhpdp„ Apìep¡ Ðepf¡ hpOpZu `n¡\u _hu fds iê$ \hp_u s¥epfu d„X$pC NC lsu. Ap fds_p¡ A„s Np¡hycp_p Æh_u kp\¡ S> Aphhp_p¡ lsp¡. iy„ lsu Ap fds? L$p¡Z¡ dp„X$u Ap fds? ApNm_u OV$_pAp¡ Np¡hycp MpQf_p r`sfpC cpC A_¡ kdõs L$pW$u fpS>`|s kdpS>_p âdyM fphsycp MpQf hZ®h¡ R>¡ :

frhhpf¡ khpf¡ d_¡ Np¡hycp_p¡ ap¡_ Apìep¡. A¡ OZp kde\u hpOpZu_p L$pfZ¡ ìer\s lsp. frhhpf¡ v$k¡L$ hpÁe¡ ap¡_ L$fu_¡ A¡ fp¡hp dp„X$ép. d¢ A¡d_¡ OÏ„ kdÅìep `Z A¡d_y„ fp¡hp_y„ b„^ S> _ \ey„. R>¡hV¡$ A¡d_u v$uL$fu cphy ap¡_ `f Aphu. cphyA¡ L$üy„ L¡$ dpfp `à`p R>¡ëgp `„v$f qv$hk\u L„$C Mpsp`usp _\u. d¢ Np¡hycp_¡ kdÅìep L¡$ Ap b^u tQsp R>p¡X$u v¡$. v$gkyM Np¡^pZu (dpÆ ^pfpkæe-bp¡V$pv$ A_¡ dpÆ dl¡k|g â^p_) Apdp„ dÝeõ\u L$fhp s¥epf R>¡. lz„ A¡L$ hpÁe¡ hpOpZu_¡ gC_¡ spfu `pk¡ Aphy„ Ry>„.

fphsycp MpQf¡ kdÅhV$_u hps L$fu A¡V$g¡ Np¡hycpA¡ L$üy„ L¡$ lz„ ap¡¡_ _ L$fy„ Ðep„ ky^u Np¡hycp_u hpsdp„ lp A¡ lp L$fu v$u^u, `f„sy s¡dZ¡ A¡L$ hpÁe¡ S>hp_y„ d_p¡d_ _½$u L$fu gu^y„. fphsycp L$l¡ R>¡. L$pW$u_p¡ v$uL$fp¡ fX¡$ A¡ dpfp\u sp¡ W$uL$, ApMp kdpS>\u _ Å¡hpe. Np¡hycp fp¡sp lsp A¡V$g¡ lz„ kdÆ Nep¡ L¡$ hps cpf¡ N„cuf R>¡.

Np¡hycp Of¡\u gNcN kpX$p bpf hpÁe¡ _uL$mu Nep. Np¢X$g fp¡X$ `f s¡d_u apB_pÞkf_u Ap¡rak R>¡. Ap¡qak¡ Aphu Np¡hycpA¡ Qp¡L$uv$pf_¡ fhp_p L$fu v$u^p¡.

ApÐdlÐep_u dp_rkL$ s¥epfu kp\¡ Aph¡gp Np¡hycpA¡ kp¥â\d fphsycp_¡ ap¡_ L$ep£. Ap ap¡_dp„ s¡dZ¡ fphsycp_¡ v$uL$fp fZrS>s A_¡ v$uL$fu cph_p_y„ Ýep_ fpMhp_u cgpdZ L$fu L$üy„ L¡$ lh¡ qv$' `|fp \ep R>¡, lz„ ÅJ Ry>„. A¡ kde¡ fphsycp _lphp S>hp_u s¥epfu L$fsp lsp. Np¡hycp_u hps kp„cmu fphscpA¡ `p¡sp_p v$uL$fp cfs_¡ spbX$sp¡b fhp_p L$ep£. Np¡hycp_u Of¡ ap¡_ L$fu cph_p_¡ ÅZ L$fu.

Np¡hycpA¡ fphsycp D`fp„s fpS>L$p¡V$_u qkqV$T_ L$p¡-Ap¡`f¡qV$h b¡ÞL$ rgrdV¡$X$_p Q¡fd¡_ Arð_ dl¡sp_¡ `Z ap¡_ L$ep¡® lsp¡. _lphp_y„ `X$sy„ d|L$u fphsycp b¡ÞL$_p d¡_¡tS>N X$pef¡¼V$f Aip¡L$ `V¡$g_¡ gC_¡ Np¡hycp_u Ap¡qak¡ `lp¢Ãep, `f„sy Ðep„ ky^udp„ Np¡hycpA¡ `¡V²$p¡g R>p„V$u A[Á_õ_p_ L$fu gu^y„ lsy„.

fphsycp L$l¡ R>¡, Ad¡ Ðep„ `lp¢Ãep Ðepf¡ v$p¡Y$kp¡-bõkp¡ dpZkp¡ c¡Np \C Nep lsp. Np¡hycp_p ifufdp„ gpN¡gu ApN_¡ L$pfZ¡ Ap¡qakdp„ fl¡gp qäS>_y„ L$p¡çâ¡kf apV$éy„ lsy„ A_¡ A¡ L$p¡çâ¡kf_p AhpS>_¡ L$pfZ¡ Ap V$p¡my„ c¡Ny„ \C Ney„ lsy„. `p¡guk Aphu NC lsu.

Qp¡L$uv$pf fpdcpC `pk¡ b¡ qQÌ$u lsu. fpdcpC_p L$l¡hp âdpZ¡ Np¡hycpA¡ Ap b„_¡ qQÌ$u d_¡ Ap`u v¡$hp_y„ L$üy„ lsy„, `Z `p¡guk lsp A¡V$g¡ d¢ qQÌ$u hp„Ãep rh_p ku^u `p¡guk_¡ S> Ap`u v$u^u. Np¡hycpA¡ Ap qQÌ$uAp¡dp„ `p¡sp_p„ k„sp_p¡_y„ Ýep_ fpMhp_u cgpdZ\u dp„X$u_¡ cNhp_Æ hpOpZu Üpfp A`psp dp_rkL$ Ópk_u hpsp¡ gMu R>¡. gNcN Qpf¡L$ `p_p„_u Ap qQÌ$udp„ Np¡hycpA¡ õ`ô$sp L$fu R>¡ L¡ d¢ ¼epf¡e b¡ÞL$_p `¥kp_¡ lp\¡e _\u AX$pX$ép¡.

b¡ÞL$_p AÐepf_p d¡_¡tS>N X$pef¡¼V$f Aip¡L$ `V¡$g `Z _MqiM âpdprZL$ R>¡ A¡hy„ Np¡hycpA¡ s¡_u qQÌ$uAp¡dp„ g¿ey„ R>¡. Aip¡L$ `V¡$g sp¡ b¡ÞL$ kp\¡ R>¡ëgp v$k¡L$ drl_p\u k„L$mpe¡gp R>¡. Ap kdeNpmp v$frdep_ b¡ÞL¡$ A¡L$`Z âL$pf_u gp¡_ Ap`u _\u. Np¡hycp_p d©Ðey bpv$ dmu Aph¡gu b„_¡ qQÌ$uAp¡ i„L$p S>Þdph¡ R>¡.

fphsycp L$l¡ R>¡, Np¡hycp_¡ `p¡sp_y„ _pd gMhp rkhpe L„$C AphX$sy„ _lp¡sy„. ap¡__p AdyL$ S> _„bf A¡ Ås¡ gNpX$u iL$sp lsp. S>¡ dpZk_¡ gMsp„ S> _ AphX$sy„ lp¡e A¡ dpZk Qpf-Qpf `p_p„ cfu_¡ qQÌ$u L¡$hu fus¡ gM¡. Np¡hycpA¡ Ap qQÌ$u buÅ `pk¡ gMphu lp¡e A¡hy„ b_¡, `Z Ópqls dpZk dpf¡ dfu S>hy„ R>¡ A¡hy„ gMu v¡$ _l] A¡ sp¡ kdÆ iL$pe A¡hu hps R>¡.

Np¡hycp_u ApÐdlÐep `R>u s¡_p Ap¡NZuk hj®_p `yÓ fZrS>s¡ cNhp_Æ hpOpZu rhfyÙ aqfepv$ gMphu lsu, `f„sy dpÓ b¡ L$gpL$dp„ S> Ap aqfepv$ s¡dZ¡ `pR>u M¢Qu gu^u. X$pHN X¡$¼g¡f¡i_ S>¡hu A„rsd qQÌ$uAp¡dp„ Np¡hycpA¡ cNhp_Æ hpOpZu_¡ S> Mg_peL$ v$ip®ìep¡ R>¡ sp¡ MpQf `qfhpf_¡ aqfepv$ L$fhpdp„ ip¡ hp„^p¡ R>¡.

iy„ Np¡hycpA¡ b¡ÞL$_p¡ hluhV$ Mp¡V$u fus¡ L$fu_¡ `¥kp_u DQp`s L$fu li¡ Mfu? kpdpÞe sL®$\u S>Þdsp Ap khpg_p¡ S>hpb "_p' R>¡. rihk¡_p_p ^pfpkæe NÅ__ L$urs®L$f\u dp„X$u_¡ NyS>fps_p AX$^p¡AX$^ ^pfpkæe kp\¡ v$p¡õsu ^fphsp Np¡hycp MpQf Nc®îud„s lsp. ApS>_u khpf¡ `Z dpL£$V$dp„ s¡d_p ÓZ¡L$ L$fp¡X$ ê$r`ep ìepS>¡ af¡ R>¡. b¡ÞL$_p A¡L$`Z frS>õV$fdp„ Np¡hycp MpQf_p Mps¡ MQ® D^pfhpdp„ _\u Apìep¡. sp¡? sp¡ iy„ L$pd MpQf `qfhpf `p¡gukaqfepv$\u v|$f fl¡ R>¡?

L$pW$u kdpS>_p¡ dp¡cu Æh Ap`¡ A_¡ Ad¡ `p¡guk `pk¡ cuM dpNuA¡ sp¡ sp¡ Adpfp Æhsfdp„ ^|m cm¡. Adf¡gu_p A¡L$ L$pW$u fpS>`|s _pd _ gMhp_u ifs¡ L$l¡ R>¡, L$pW$uAp¡_¡ Þepe g¡sp„e AphX¡$ R>¡ A_¡ L$pW$uAp¡_¡ Þepe v¡$sp„e AphX¡$ R>¡. s¡d_u hpsdp„ kÃQpC R>¡. Brslpk L$l¡ R>¡, A¡L$ v$p¡õs sfuL¡$ L$pW$u fpS>`|s S>¡V$gp¡ â¡dpm R>¡ A¡V$gp¡ S>, A¡ vy$íd_ sfuL¡$ qhL$fpm R>¡. A¡L$hukdu kv$udp„ `Z _¡hy„ V$L$p L$pW$uAp¡ L$p¡V®$L$Q¡fu L$fsp„ kdpS>_p ApN¡hp__u S>bp__¡ bûhpZu dp_¡ R>¡.

qfqX$a.L$p¡d¡ cNhp_Æ hpOpZu_p¡ k„`L®$ L$fhp OZu L$p¡rii L$fu, `f„sy sdpd âeÐ_ ìe\® `yfhpf \ep. Np¡hycp MpQf_p `qfhpfS>_p¡A¡ hpOpZu_y„ cpqh cNhp_ `f R>p¡X$u v$u^y„ R>¡.

ANpD_p¡ Al¡hpg
fpS>L$p¡V$ dL®$ÞV$pBg L$p¡-Ap¡`f¡qV$h b¢L$_p qX$f¡¼V$f¡ Ap`Ops L$ep£

klL$pfu b¢L$p¡_p L$p¥cp„X$ rhi¡_p Al¡hpgp¡


sdpfp dpV¡$

rdÓ_¡ dp¡L$gp¡

kfm râÞV$

Ap`_p¡ Arcâpe







lp¡d`¡S> 
 kv$pL$pm NyS>fps 
 Ap„ep„ b^p... 
 õV$p¡fuV$pBd 
 `l¡gy„ kyM 
 TV$`V$ fkp¡C 
 dps©h„v$_p 
 dyhuV$pBd 
 dygpL$ps 
 qfqX$a õ`¡íeg 
© 2003 rediff.com India Limited. All Rights Reserved.