lp¡d`¡S> 
 kv$pL$pm NyS>fps 
 Ap„ep„ b^p... 
 õV$p¡fuV$pBd 
 `l¡gy„ kyM 
 TV$`V$ fkp¡C 
 dps©h„v$_p 
 dyhuV$pBd 
 dygpL$ps 
 qfqX$a õ`¡íeg 


Search:



The Web

Rediff








rhi¡j hp„Q_
NyS>fps A¡Vy$T¡X
qfqX$a õ`¡íeg
Adv$phpv$ õ`¡rieg
fpS>L$p¡V$ kdpQpf
kyfs rhi¡ ÅZhp S>¡hy„
kdpQpfp¡dp„ L$ÃR>
NTg f¡X$u-f¡L$_f
Apep„ b^p Ap¡gfpBV$ R>¡!
õV$p¡fuV$pBd
`l¡gy„ kyM
dyhuV$pBd
TV$`V$ fkp¡C
c|L„$`rhi¡j
r\e¡V$f
lpõef„N
Anfp
kprlÐek„N
NyS>fps_u sfk
dps©h„v$_p
L$p¡grdõV
k¡¼k L$p¡_®f
^„^p`pZu
qfqX$a X$pefu
dygpL$ps
Æhk©rô$



lp¡d`¡S> > h^y kdpQpfp¡ > ^„^p`pZu

h¡V$ iy„ R>¡? h¡V$ ip_¡ dpV¡$?

15 A¡râg, 2003

kqgg `„Qpg/dp¡fqaek BÞL$, dy„bC

cpfsue A\®s„Ó dpV¡$ k|Qhpe¡gp¡ Mpõkp¡ dp¥rgL$ A¡hp¡ A\hp Mpõkp¡ ky^pfphpv$u L$l¡hpe A¡hp¡ h¡V$ (h¡ëey A¡X¡$X¡$ V¡$¼k-d|ëehr^®s h¡fp¡) Qpf hj®_u fpS>L$ue s\p Apr\®L$ QQp®Ap¡ bpv$ ApMf¡ hpõsrhL$ õhê$` g¡i¡ L¡$ kÃQpC b_i¡.

kfL$pf_u kdn v¡$i_u kpdpÞe bÅfp¡_¡, A¡dp„\u Ngs L¡$ R>¡sft`X$u_p ìehlpf \hp-L$fhp v¡$ A¡hp S>qV$g h¡fp dmMp_¡ L$pY$u_¡, kdp_ h¡QpZh¡fp dpmMp\u kÄS> _l] L$fpep_p¡ Ahfp¡^ blz dp¡V$p¡ R>¡.

h¡V$ fS|> L$fhp_p r_Z®e_u Ål¡f QQp® kp¥â\d hpf R>¡L$ _h¡çbf, 1999dp„ fpÄe_p dy¿e â^p_p¡ A_¡ _pZp„ â^p_p¡_u b¡W$L$dp„ \C lsu. A¡ hMs¡ A¡râg, 2002dp„ h¡V$ gphhp A„N¡ kldsu k^pC lsu.

Å¡L¡$ fpS>L$ue A[õ\fsp A_¡ A¡_p„ d„X$pZ L$fhp_p Acph¡ Ap ky^pfp¡ Ac¡fpC `f dyL$pC Nep¡ lsp¡.

lh¡ A¡L$ hj® bpv$, h¡`pfu S>dps A_¡ L¡$V$gpL$ fpS>L$ue `np¡ sfa\u L$sfpsp ârscphp¡ A_¡ ApOpsp¡ dmhp R>sp„, A¡d gpN¡ R>¡ L¡$ h¡V$ gpNy L$fhp_p¡ hpõsrhL$ AhL$pi Aphu `lp¢Ãep¡ R>¡.

AÐepf ky^udp„ bpf fpÄep¡A¡ h¡V$ ìehõ\p gpNy L$fhp dpV¡$_p¡ ^pfp¡ `kpf L$fu v$u^p¡ R>¡ A_¡ A¡dp„_p„ `p„Q fpÄep¡A¡ `p¡sp_p¡ MfX$p¡ d„S|>fu dpV¡$ fpô²$`rs_¡ `pW$hu v$u^p¡ R>¡.

Ap`Z¡ h¡V$ rhi¡ h^y rhQpfuA¡ A_¡ A¡ iy„ R>¡ A¡ ÅZuA¡.

h¡V$ iy„ R>¡ A_¡ s¡ N„cuf ip dpV¡$ R>¡?

h¡V$ A¡ S>¡ s¡ fpÄe kfL$pfp¡ Üpfp A¡L$W$p¡ L$fpsp¡ h¡QpZ h¡fp¡ R>¡.

rhðcfdp„ 120 fpô²¡$ ÓZ v$iL$\u h¡V$ gpNy L$f¡gp¡ R>¡. cpfs sp¡ A¡ gpNy L$f_pfp R>¡ëgp v¡$ip¡_u `„Nsdp„ R>¡.

cpfsdp„ h¡QpZh¡fp¡ A¡L$W$p¡ L$fhp_u e„ÓZp sp¡ R>¡. S>¡dp„ dpg_p h¡QpZ_¡ kp„L$msu g¡hX$v¡$hX$dp„\u L$p¡C A¡L$ (`l¡gp L¡$ R>¡ëgp) `p¡BÞV$ `f L¡$ õ\p_ `f h¡fp¡ g¡hpdp„ Aph¡ R>¡. h¡V$ Å¡ L¡$ sb½$phpf (làsphpf), A¡L$ sb½$p\u buÅ sb½$p âdpZ¡ g¡hpdp„ Aphi¡.

h¡V$_u e„ÓZp A¡hu R>¡ L¡ S>¡dp„_u S>Zk Apepsu li¡ A_¡ s¡ Qp¡½$k fpÄedp„ h`fpi dpV¡$ li¡, A¡dp„ â\d h¡QpZL$sp® â\d `p¡BÞV$_p¡ h¡fp¡ Ap`i¡ A_¡ `R>u_p¡ h¡QpZL$sp® a¼s h^pfp_p d|ëe `f h¡fp¡ Ap`i¡. Apd Ly$g h¡fpbp¡S> R>¡ëgp `p¡BÞV$ ky^u A¡L$^pfu fus¡ li¡.

h¡V$ ip dpV¡$ AphíeL$ R>¡?

cpfs dy¿eÐh¡ h¡`pfâ^p_ v¡$i R>¡ A¡\u fpÄe L¡$ L¡$ÞÖ Üpfp Qgphpsu L$p¡C `Z e„ÓZpdp„ rR>Öp¡-R>V$L$bpfuAp¡ ip¡^u L$pY$hpdp„ L¡$ N°lZ L$fhpdp„ v¡$i dp_¡ R>¡.

Å¡ M|b S> kpfu fus¡ Qgphpsu L$p¡C `Ùrs Adgdp„ Aph¡ sp¡ h¡`pfuAp¡ A_¡ ^„^pv$pfuAp¡ dpV¡$ L$fQp¡fu L$fhp_p dpNp£ kp„L$X$p \C Åe. hmu, A¡ gp¡L$p¡_¡ `p¡sp_p„ h¡QpZ A_¡ Mfuv$u_p¡ ep¡Áe f¡L$p¡X®$ fpMhp_u afS> `X$i¡.

h¡fpQp¡fu_u hps Aph¡ R>¡ Ðepf¡ h¡`pfu S>dps S> kp¥\u dp¡Vp L$fQp¡fu L$f_pfpAp¡dp„_u A¡L$ R>¡, A¡hy„ hgZ OZp hNp£ ^fph¡ R>¡.

h¡V$ `Ùrsdp„ L$p¡C `Z Ås_u dpau L¡$ R|>V$ _l] A`pe A_¡ h¡fp¡ S>Zk_p DÐ`pv$__p v$f¡L$ sb½¡$ gNpX$pi¡. d|ëe h^pfp_u L¡$ L$fh¡fp_p kÑphpmpAp¡ `pk¡\u, h¡ëey A¡qX$i__p v$f¡L$ sb½¡$, gNpX$pe¡gp¡ h¡fp¡ `fs d¡mhhp_p¡ v$php¡ L$fu iL$pi¡.

blz k|ÿd õsf¡, b¡ dyØpAp¡ A¡hp R>¡ S>¡ cpfsdp„ h¡V$_p¡ Adg N„cuf b_ph¡ R>¡.

DÛp¡Np¡_p r_funZL$pfp¡ L$l¡ R>¡ L¡$, Å¡ ep¡Áe fus¡ gpNy L$fhpdp„ Aph¡ sp¡ h¡V$ `Ùrs v¡$idp„ _pZpL$ue _½$f-dS>b|s b_phhp_p ìe|l_p¡ A¡L$ rlõkp¡ b_u iL¡$ A¡d R>¡. Mf¡Mf sp¡ A¡_p\u _pZpL$ue Mp^ kp\¡ L$pd `pf `pX$hpdp„ dv$v$ dmi¡ A_¡ A„v$prS>s AphL$ âpàs L$fhp_u bpbs_p¡ A\® S> kfL$pf dpV¡$ _pZpL$ue Mp^_p¡ bp¡S> OV$hp¡ A¡hp¡ \pe R>¡.

ApBA¡dA¡a (BÞV$f_¡i_g dp¡r_V$fu a„X$)_p, _hdu A¡râg¡ fS|> \e¡gp rhð A\®s„Ó_p„ A^®hprj®L$ r_funZp¡dp„ k„õ\pA¡ S>Zpìey„ lsy„ L¡$, s¡ cpfs_u, Ly$g fpô²$ue E`S> 10 V$L$p S>¡V$gu, rhipm Mp^\u tQqss R>¡.

hmu, h¥rðL$ fus¡ õhuL$pe® A¡hu L$p¡C `Z h¡fp `Ùrs cpfs_¡ X$bëeyV$uAp¡ (hëX® V²¡X$ Ap¡N£_pBT¡i_)_u ìehlpf `Ùrsdp„ k„L$mpC S>hpdp„ cpf¡ dv$v$Npf _uhX$i¡.

R|>V$L$ h¡`pfu S>dps_p¡ rhfp¡^

_p_p h¡`pfuAp¡ A_¡ ^„^pv$pfuAp¡dp„_p OZpA¡ L$f cfhpdp„\u ENfu S>hp dpV¡$ lpg_u `Ùrsdp„_p„ rR>Öp¡_p¡ D`ep¡N L$ep£ R>¡ A¡V$g¡ A¡hpAp¡_¡ Ap _hu `Ùrs\u Akf \i¡.

R|>V$L$ h¡`pfuAp¡dp„_p¡ A¡L$ hN® Nep kàspl¡ A¡d S>Zphu_¡ lX$spm `f Esep£ lsp¡ L¡$ âõsprhs h¡V$ h¡fp `Ùrs k„v$c£ flu Ne¡gu L¡$V$guL$ NfbX$-nrs A„N¡ Ýep_ A`pey„ _\u.

fpÄe_p _pZp„ â^p_p¡ krls_u A¡L$ DÃQ kÑp ^fphsu krdrsA¡ Nep hj£ Ap NfbX$p¡ sfa kfL$pf_y„ Ýep_ v$p¡ey¯ lsy„, `Z L¡$ÞÖ¡ k|Q_p¡_u AhNZ_p L$fhp_y„ kss Qpgy fp¿ey„ lsy„ A_¡ Ap bpbs¡ Adpfu `qf[õ\rs h^pf¡ hZkphu lsu, A¡d dy„bCdp„ R|>V$L$ h¡`pfuAp¡_p A¡kp¡rkA¡i__p A¡L$ kæe¡ L$üy„ lsy„.

h¡QpZh¡fp rhcpNdp„_p k|Óp¡A¡ L$üy„ lsy„ L¡$, ApNpdu drl_pAp¡dp„ L¡$V$gpL$ dyØpAp¡ kdp_ L$fhp_u S>ê$f Ecu \i¡. kfL$pf (AphL$ A¡L$W$u L$fhp_p) A¡L$dpÓ `qfdpZ\u kdN° dyØp_¡ Sy>A¡ R>¡. R|>V$L$ h¡`pfuAp¡_p¡ hN® blzõ\mue L¡$ h^y `p¡BÞV$hpmu Ap h¡V$ `Ùrs\u Akf `pdi¡. Ap A¡L$ S>qV$g `Ùrs R>¡ A_¡ A¡_p\u L$v$pQ h^pf¡ N|„QhZp¡ \i¡.

R|>V$L$ h¡`pfuAp¡ dpV¡$ h^y gMp`Ë$u L¡$ L$pNqmep„_u S>ê$f _\u

h¡V$ h¡fp `Ùrs_p¡ A¡L$ rlõkp¡ Å¡L¡$ R|>V$L$ h¡`pfuAp¡_¡ Ap¡R>p„ L$pNqmep„ L¡$ Ap¡R>u gMp`Ë$u-L$pd_u Mpsfu Ap`¡ R>¡. h¡V$dp„ õ\pr_L$ L$p_|_u ap¡d® _l] lp¡e. AÐepf_u h¡QpZh¡fp `Ùrsdp„ X$ugfp¡A¡ h¡QpZ A_¡ Mfuv$u_p¡ A¡L$pDÞV$ fpMhp¡ AphíeL$ R>¡ A¡d h¡V$ `Ùrsdp„ a¼s A¡V$gp¡ S> rlkpb fpMhp_p¡ \i¡.

Ap D`fp„s L¡$ÞÖue h¡QpZh¡fp ^pfp¡- k¡ÞV²$g k¡ëkV¡$¼k A¡¼V$dp„ ky^pfp¡ L$fpi¡ A_¡ s¡ A_ykpf õ\pr_L$ s¡d S> L¡$ÞÖue ^pfpAp¡ dpV¡$ A¡L$ S> `p_p„_y„ qfV$_® ap¡d® fl¡i¡. qfV$_® v$f ÓZ drl_¡ cfhp_y„ \i¡, AÐepf¡ `Z A¡d S> L$fhpdp„ Aph¡ R>¡.

h¡V$_u rhfyÙdp„ L¡$V$gp„L$ fpÄep¡

k„b„q^s fpS>e kfL$pf_¡ L$v$pQ fpS>L$ue gp¡bu sfuL¡$ Å¡hpdp„ Aph¡.

h¡`pfu S>Ns_p¡ dp¡V$p¡ hN® h¡V$_p¡ rhfp¡^ L$fu füp¡ R>¡ Ðepf¡ cpfsue S>_sp `n L¡$ L$p¢N°¡k¡ h¡V$_u sfa¡Zdp„ L¡$ rhfp¡^dp„ L$p¡C `Z Ås_y„ õ`ô$ r_h¡v$_ L¡$ qV$à`Z L$ey¯ _\u. A¡_¡ bv$g¡ s¡dZ¡ h¡`pfu S>dps kp\¡ rdÓ_u S>¡d hs®hp_p¡ âepk L$ep£ R>¡.

Apd dp¡V$p cpN¡ sp¡ cpS>`_¡ h¡`pfu S>Ns_p DØ¡i dpV¡$ V$¡L$p¡ Ap`_pfp sfuL¡$ S> Å¡hpdp„ Apìep¡ R>¡. ipkL$ kfL$pf¡ blz S> AkfL$pfL$ fus¡ S>hpbv$pfu_y„ `p¡V$gy„ (ÅZ¡ L¡$ Ap fpÄe k„b„r^s dyØp¡ lp¡e A¡d) fpÄe kfL$pf_p rif¡ ^L¡$gu v$u^y„ R>¡. A¡ D`fp„s v$f¡L$ `n Sy>v$p„ Sy>v$p„ fpÄedp„ Sy>vy„$ Sy>vy„$ NpZy„ Npe R>¡.

v¡$idp„ _pZpL$ue fus¡ `f¡ip_ fpÄep¡ dpV¡$ h¡V$_p¡ A\® KQu AphL$ A¡hp¡ \pe.

fpÄep¡ dpV¡$ Ap¡R>u L$fQp¡fu A_¡ h^y L$dpZu A¡hp¡ `Z A¡_p¡ A\® \pe, `Z L$p¡C `Z fpS>L$ue `n DíL¡$fpe¡gu h¡`pfu L$p¡d_u AhNZ_p L$fu iL¡$ _l]. fpS>L$ue `np¡ dpV¡$ Ap dyØp¡ dp\p_p¡ vy$:Mphp¡ b_u Nep¡ R>¡.

ANpD_p Al¡hpgp¡
NyS>fpsdp„ h¡V$_p¡ Adg A¡L$ drl_p dpV¡$ V$þep¡
h¡V$_p rhfp¡^dp„ v¡$iìep`u b„^ iê$
fpÄe_p lÅfp¡ d¡qX$L$g õV$p¡k® b„^
R> dlp_Nfp¡dp„ Ap¡¼V²$p¡e_pb|v$u lÆ Å¡S>_p¡ v|$f
NyS>fps kfL$pf¡ ê$. 55 L$fp¡X$_p h¡fp T]¼ep
3 hj® `R>u, `Z h¡V$ apev$p¡ L$fphi¡


sdpfp dpV¡$

rdÓ_¡ dp¡L$gp¡

kfm râÞV$

Ap`_p¡ Arcâpe







lp¡d`¡S> 
 kv$pL$pm NyS>fps 
 Ap„ep„ b^p... 
 õV$p¡fuV$pBd 
 `l¡gy„ kyM 
 TV$`V$ fkp¡C 
 dps©h„v$_p 
 dyhuV$pBd 
 dygpL$ps 
 qfqX$a õ`¡íeg 
© 2003 rediff.com India Limited. All Rights Reserved.