lp¡d`¡S> | L$p¡grdõV$ | Ap„ep„ b^p Ap¡gfpBV$ R>¡  grgs gpX$
 
 

dçdu-`à`p dpV¡$ v¡$iu `p¡`-çeyrTL$_u NpBX$!
 

dlçdv$ fau A_¡ gsp d„N¡iL$f_p _p¡õV$p[ëS>epdp„ Æhsp„ Adpfp„ A¡_pfpB cpCAp¡, cpcuAp¡ A_¡ BÞX$p¡-h¡õV$_® c|gL$p„h! B[ÞX$epdp„ _hp BÞX$u-`p¡` çeyrTL$_¡ spg¡ ^|Zsp l„^pe v¡$iuAp¡_p„ S>¡îuL©$óZ!
Tips to Search  

AÞe NyS>fpsu kpBV$

Ap`Z_¡ h¡õV$_® `p¡` çeyrTL$dp„ TpTu NspNd _p¡ `X¡$ `Z A¡V$gy„ ÅZuA¡ R>uA¡ L¡$ ApS>L$pg 17-18 hfk_u Q`p¡Q` ÆÞk `l¡fu_¡ X|„$V$uAp¡ v¡$MpX$su rb°V$_ub¡_y„ A_¡ iL$ufpb¡_y„_p¡ S>dp_p¡ lpg¡ R>¡. Ad¡ Ap„ep„ _hfp b¡W$p„ dp¡X$u fps_p A¡d-V$uhu_¡ Q¡_g hu Å¡sp„ lp¡CA¡ sp¡ Aphp„ L$p„C _p¡ ldS> `X¡$ A¡hp„ Npe_y„ Å¡C_¡ Ad_¡ b¡ OX$u rhQpf Aphu Åe R>¡ L¡$ Aëep, Ap l„^pe `p¡` tkNfy„ Aphp rhrQÓ L$p„ v¡$Mpsp l¥i¡?

L$p¡'L¡$ dp\¡ V$L$p¡dy„X$p¡ L$fpehp¡ lp¡e sp¡ L$p¡L$_p„ bpf-bpf HQ_p hpm lp¡e, L$p¡'L$ lph DOpX$p X$ug¡ S> õV¡$S> `f L|$Ûp L$fsy„ lp¡e sp¡ L$p¡'L$ _L$fp„ QpdX$p_p X²¡$ky„ `¡'fu_¡ `fk¡hp¡ `pX$sp„ Å¡hp dm¡? A¡dp„e hmu L¡$V$gpL$ cpeX$ph sp¡ rg`¹[õV$Ly„$ gNpX¡$ _¡ Ap„Mp¡dp„ L$pS>m_p g`¡X$pe L$f¡!

li¡, A¡d_p L$ëQf_u hpsy„ C gp¡L$p¡ ÅZ¡. `Z Ap`Zp v¡$iuAp¡_u hps L$fuA¡ sp¡ Ap`Zp NpeL$ L$gpL$pfp¡_¡ Ap`Z¡ `¡ÞV$-iV®$, Ly$fsp-`Ådp L¡$ kpX$udp„ S> Å¡hp V¡$hpe¡gp. R>¡L$ '80_p v$iL$pdp„ ^ud¡ ^ud¡ `p¡` çeyrTL$_p¡ hpefp¡ hphp¡ Qpgy Õep¡. b¡_ _prTep lk_ "Ap` S>¥kp L$p¡C d¡fu rTÞvNu d¢ Ape¡, sp¡ bps b_ Åe¡...' gC_¡ Aphu A_¡ fpsp¡fps rlV$ \C NC. _prTep lk_ `l¡gu A¡hu `p¡` õV$pf L$lu iL$pe S>¡_¡ ìeh[õ\s `[ågrkV$u kp\¡ gp¡ÞQ L$fhpdp„ Aphu lsu. Ap R>¡L$ 1981_u hps.

A¡ `R>u _prTepb¡_ kph Mp¡hpC Áep„. gp¡L$p¡ hmu `pR>p qaëdu çeyrTL$dp„ S> dõs füp. lp, A¡ hMs¡ `„L$S> D^pk_u NTgp¡ blz Qpg¡gu. A¡V$g¡ qaëdk„Nus_u Ah¡Ædp„ NTg_p¡ rhL$ë` M|g¡gp¡. NTg_y„ fpS> W$uL$ W$uL$ Qpëey„. `R>u R>¡L$ 1990dp„ Mfp A\®dp„ BÞX$u-`p¡`_y„ ApNd_ \ey„.

ApS>¡ bpf hfk `R>u Sy>Ap¡ sp¡ BÞX$u-`p¡`dp„ NS>b_u hfpeV$u R>¡. A_¡ Ce¡ `pR>u EX$u_¡ Ap„M¡ hmN¡ A¡hu R>¡. A¡L$ bpSy> ÅqX$ep¡ Av$_p_ kpdu R>¡ sp¡ buÆ bpSy> l¡ÞX$kd kp¡_y r_Nd R>¡. kpX$u `l¡f¡gp„ Np¡mdV$p¡m L$pephpmp„ ip¡cp dyv¹$Ng R>¡ sp¡ kp\¡ L$pep_u _ydpBidp„ TpTu ifd _ fpMsu ð¡sp i¡Ë$u `Z R>¡. L$pV|®$_R>p` v¡$hp„N `V¡$g R>¡, ip÷ue L„$W$ ^fphsp lqflf_ R>¡,Akg fpS>õ\p_u L„$W$ ^fphsu Bgp AfyZ R>¡ sp¡ hmu `pOX$udp„ dp¢Op X$pedÞX$_u k¡f `l¡fu_¡ cp„NX$p_p spg¡ _pQsp v$g¡f dl¢v$u `Z R>¡... _ph ^¡V¹$k hp¡V$ ey L$p¡g BÞX$u-`p¡`!

v$k¡L$ hfk `l¡gp„ hX$ugp¡_¡ X$f lsp¡ L¡$ Ap`Zp v¡$iu R>p¡L$fp„h h¡õV$_® çeyrTL$_p f„N¡ f„NpC S>i¡, `Z A¡hy„ _\u \ey„. BÞX$u-`p¡`_u `p¡sp_u A¡L$ R>V$p R>¡, A\hp L$lp¡ L¡$ OZu R>V$pAp¡ R>¡.

sp¡ lpgp¡, sdpfp„ c|gL$p„h ApNm sd¡ bpOp _p¡ gpNp¡ A_¡ bQ|X$p L¡$ bQ|X$u_p S>_dqv$hk¡ `p„Q-kps ku.X$u. rNãV$ Ap`hp_p¡ rhQpf lp¡e sp¡ _uQ¡_y„ rgõV$ k„Ofu fpMÅ¡. A_¡ lp, bQ|X$p L¡$ bQ|X$u_¡ BÞX$u-`p¡`dp„ "BÞV²$k' lp¡e sp¡ Ap_u râÞV$-ApDV$ L$pY$u v¡$Å¡!

fy_p-g¥gp

d^f Ap¡a Ap¡g BÞX$u-`p¡` tkNk®. b„Ngp v¡$i_u Ap ê$`pmu L$Þep_¡ kpX$u `l¡fu_¡ lp\dp„ M„S>fu gC_¡ "v¡$ v¡$ àepf v¡$, àepf v¡$, àepf v¡$ f¡ ld¢ àepf v¡$' S>¡hp„ apõV$ Npe_p¡_p spg¡ v|$fv$i®__p `X$v¡$ gp¡L$p¡A¡ _pQsu Å¡C Ðepf\u S> kp¥ s¡_p v$uhp_p b_u Nep lsp. A_¡ Ap sp¡ R>¡L$ '80-'81_u hps R>¡. A¡ `R>u fy_pA¡ rlÞv$u qaëdp¡dp„ OÏ„ Npey„. AÐepf¡ s¡_p„ b¡ Apgbd dm¡ R>¡ : b¡õV$ Ap¡a fy_p g¥gp A_¡ ^ gh Ap¡a fy_p g¥gp.

_prTep lk_

AL$pm¡ R|> \C Ne¡gu ârscp. 1981dp„ "Ap` S>¥kp L$p¡C...'_p ^dpL$p `R>u A¡ ¼epf¡e gpBdgpBV$dp„ _ v¡$MpC. s¡_p cpC qbÍz$, S>¡Z¡ _prTep_p `l¡gp Apgbd_y„ çeyrTL$ qX$f¡¼i_ L$f¡gy„ s¡ lÆ ky^u qf-rd¼k Apgbdp¡dp„\u blpf _\u Apìep¡.

Djp DÐ\y`

Äepf¡ cpfsdp„ L$p¡C_¡ h¡õV$_® õV$pBg_p¡ "h' `Z _lp¡sp¡ AphX$sp¡ Ðepf¡ Djp A¥ef_¡ _pd¡ A¡L$ A„N°¡Æ Apgbd lsy„. qaëd iprgdpf_y„ "h_-Vy$ QpQpQp, g¡V¹$k Xy$ QpQpQp' A_¡ qaëd Adp_s_y„ "fçbp lp¡... kçbp lp¡...' ky`f rlV$ Nep `R>u DjpÆ_u Akgu `l¡Qp_ \C. s¡d_¡ cpN¡ qaëdp¡dp„ DÑ¡S>L$ Nusp¡ Nphp_y„ S> Apìey„. `Z õV¡$S> `f dp¢Ou L$p„Æhfd¹ kpX$u, kp¡_p_p„ Of¡Zp„ A_¡ A„bp¡X$pdp„ A¡L$ukp\¡ v$k-v$k NS>fp _pMu_¡ T|dsu, rMgrMg lksu Djp DÐ\y`_¡ Sy>Ap¡ sp¡ A¡ buÆ S> dõsu_y„ hphpTp¡Xy„$ v¡$Mpe! Djp DÐ\y` L$pNmdp„\u hp„Ãep rh_p L$dk¡ L$d ApW$ cpfsue cpjp_p„ gp¡L$Nusp¡ NpC iL¡$ R>¡. Apgbçk : ApB gh L¡$fpgp A_¡ A_-k¡ÞkX®$ Djp.

i¡fp¡_ âcpL$f

BÞX$u-`p¡`_u Bdpfs_u `pep_u HV$ sfuL¡$ S>¡_p¡ Dëg¡M L$fu iL$pe s¡hu ârscp. "A¡rhsp' _pd_p â¿eps çeyrTL$g _pV$L$dp„ s¡_p„ Arc_e A_¡ Npe__¡ lÆ dy„bCL$fp¡ epv$ L$f¡ R>¡. "A¡rhsp' rkhpe s¡_y„ AÐepf¡ A¡L$ S> Apgbd dm¡ R>¡ S>¡dp„ bpmL$p¡_u _k®fu f¹lpBçk R>¡!

Argip rQ_p¡e

"d¡BX$ B_ B[ÞX$ep' Apgbd hX¡$ S>¡Z¡ BÞX$u-`p¡`_¡ vy$r_ep_p _L$ipdp„ d|L$u Apàey„ s¡ Argip `l¡gp„ "b¡bu X$p¡g'_u Bd¡S> ^fphsu lsu. `R>u A_y drgL$_p k„Nusdp„ s¡_y„ A¡L$ qaëdu Npe_ "b¡bu b¡bu b¡bu dyT¡ gp¡N bp¡g¡...' AQp_L$ ky`f rlV$ \C Ney„. A_y drgL$ kp\¡ s¡Z¡ rlÞv$u qaëdp¡dp„ OZu rlV¹$k Ap`u. `Z "d¡BX$ B_ B[ÞX$ep'_u 20 gpM\u h^y L¡$k¡V$p¡ h¡Qpep `R>u s¡Z¡ qaëdu k„Nus kp\¡ R>¡X$p¡ apX$ép¡. Argip_p„ Apgbdp¡ : bp¡çb¡ Ng®, Åvy$, Ap¡d, qv$g L$u fp_u, Apl, b¡bu X$p¡g, Argip (g¡V¡$õV$ Apgbd) A_¡ Ap¡a L$p¡k®... d¡BX$ B_ B[ÞX$ep.

ð¡sp i¡Ë$u

Äepf¡ cpfsdp„ k¡V¡$gpBV$ Q¡_gp¡ _lp¡su Ðepf¡ v|$fv$i®_ `f `p¡` çeyrTL$ âp¡N°pd_p A¡ÞL$f sfuL¡$ L$pfqL$v$}_u iê$Aps L$f_pf ð¡sp i¡Ë$u "fp¡Tp' qaëd_p "fy¼drZ... fy¼drZ...' A_¡ "f„Nugp' qaëd_p "d„Nsp l¥ ¼ep...'\u kpdpÞe gp¡L$p¡dp„ gp¡L$râe \C. `f„sy BÞX$u-`p¡`_p QplL$p¡ s¡_¡ "`fu lw„ d¦...'hpmu rlV$\u Ap¡mMsp \C Nep lsp. ïh¡sp_u f¡ÞS> QqL$s L$fu v¡$ s¡hu R>¡. s¡_p„ Apgbdp¡dp„ h¡õV$_® ¼gprkL$g\u dp„X$u_¡ fpS>õ\p_u gp¡L$k„Nus_u TgL$ kp„cmhp dm¡ R>¡. Apgbçk : Älp¡_u hp¡L$f, qv$g gp g¡, NyX$ gL$ dy„qX$e¡, lk] lw„ d¦, v$uhp_¡ sp¡ v$uhp_¡.

Bgp AfyZ

qaëd "Mg_peL$'dp„ "Qp¡gu L¡$ `uR>¡ ¼ep l¥' rlV$ Ney„ _\u L¡$ Bgp AfyZ fpsp¡fps õV$pf b_u NC. d|m¡ _¡i_g õL|$g Ap¡a X²$pdp_u Ap k„h¡v$_iug Arc_¡Óu_¡ fpS>õ\p_u gp¡L$Nusp¡ Nm\|\udp„ dþep„ lsp„. S>¡Z¡ ¼epf¡e `p¡` tkNf b_hp_y„ õhà_ `Z _lp¡sy„ Å¡ey„ s¡ AQp_L$ B[ÞX$ep_p¡ ¾¡$T b_u NC.

Bgp_y„ `l¡gy„ Apgbd "MuQX$u' cpf¡ ^|d^X$pL$p kp\¡ dpL£$V$dp„ d|L$hpdp„ Apìey„ S>¡_y„ "qv$ëlu klfdp„ dpfp¡ OpOfp¡ Å¡ O|çep¡' ky`f rlV$ \C Ne¡gy„. Ðepf `R>u Bgp AfyZ¡ `p¡sp_u AgN `l¡Qp_ S>ê$f b_phu R>¡. Apgbdp¡ : b„Åf_, R>à`_ R|>fu, r_Np¡X$u L¥$ku S>hp_u, f¡id L$p L|$sp®, lp¥g¡ lp¥g¡, b¡õV$ Ap¡a Bgp AfyZ A_¡ MuQX$u.

k`_p Ahõ\u

A¡L$ sfa cp„NX$p-`p¡` B[ÞX$epdp„ ^|d dQphu füy„ sp¡ buÆ sfa fpS>õ\p_u gp¡L$k„Nus. "fpÅ rlÞvy$õsp_u' qaëd_y„ "`fv¡$iu, `fv¡$iu Å_p _l]'dp„ dpÓ Qpf gpB_ Nphp\u dilwf \C Ne¡gu k`_p Ahõ\u s¡_p Akgu fpS>õ\p_u gl¡L$p_¡ L$pfZ¡ â¿eps R>¡. qaëd "i|g'dp„ s¡_y„ "qv$ghpgp¢ L$p qv$g L$p L$fpf g|V$_¡, d¦ Apeu lw„ ey`u rblpf g|V$_¡' rlV$ Nep `R>u k`_p_p¡ X„$L$p¡ bfpbf hpNu füp¡ R>¡. Apgbdp¡ : `fv¡$kuep, bÞ_¡ L$p¡ bÞ_u àepfu gN¡ A_¡ Q|_qfep.

ip¡cp dyv¹$Ng

cpfsue ip÷ue k„Nus_u `pL$u spgud gu^p bpv$ Äepf¡ ip¡cp dyv¹$Ng¡ s¡_y„ `l¡gy„ Apgbd blpf `pX$éy„ Ðepf¡ dp¡V$p ^yf„^fp¡_p„ chp„ h„L$pep„ lsp„, `Z apev$p¡ BÞX$u-`p¡`_¡ S> \ep¡. _l]sf Aphp byg„v$ AhpS>¡ Npsu A_¡ AZuiyÙ k|fp¡_¡ hpQp Ap`su NpreL$p rh_p BÞX$u-`p¡`_¡ Aphp¡ "B[ÞX$e_ V$Q' ¼epf¡e _ dþep¡ lp¡s.

ip¡cp dyv¹$Ng¡ A¡ `Z kprbs L$fu bspX$éy„ L¡$ dpÓ ku^ukpv$u kpX$u `l¡fu_¡ `Z cpfsdp„ `p¡`tkNf b_u iL$pe R>¡! Apgbdp¡ : Ab L¡$ kph_, _pQy„ kpfu fps, d_ L¡$ d„Æf¡, Agu dp¡f¡ A„N_p.

A_prdL$p

"L$S>fp dylp¡åbshpgp'_p qf-rd¼k\u gpBV$dp„ Aph¡gu A_prdL$p `Z kl¡S> ÅX$u R>¡. Qpmukudp„ R>¡ R>sp„ gp¡L$râe R>¡. Apgbdp¡ : BÞs¡Tpf, _]Öp, L$dpg lp¡ Nep, b¡õV$ Ap¡a A_prdL$p.

A_pBX$p

Ap _pd_p¡ iy„ dsgb \pe A¡_u T„TV$dp„ `X$ép rh_p Ap L$Þep_¡ cpfs_u e„N S>_f¡i_¡ A`_phu R>¡. h¡õV$_® õV$pBg_p Ap¡L£$õV²$p kp\¡ Npsu A_pBX$p_p„ Apgbdp¡ Ap dyS>b R>¡ : Qp¡fu Qp¡fu, _pTyL$ _pTyL$, N°¡V¡$õV$ rlV¹$k Ap¡a A_pBX$p.

kpNqfL$p

s¡_p cpC ip_ kp\¡ Npsu kpNqfL$p_y„ `l¡gy„ Apgbd "DÅ®' Mpõky„ gp¡L$râe \ey„. buÅ„ Apgbdp¡ : qX$õL$p¡ v$uhp_¡ A_¡ dp.

kyr_^u Qp¥lpZ

dpÓ 13 hj®_u Jdf¡ àg¡b¡L$ rk„tNNdp„ L$v$d d|L$_pf kyr_^u Qp¥lpZ `pk¡ L$p¡C `Z gp¡L$ L$gpL$pf S>¡hp¡ byg„v$ AhpS> R>¡ A_¡ L$p¡C `Z h¡õV$_® NpreL$p S>¡hy„ dp¡X$éyg¡i_ R>¡. qaëd "dõs'_y„ "ê$L$u ê$L$u ku e¥ tS>v$Nu, L$b k¡ Qg `X$u'\u kyr_^u_u NpX$u Qg `X$u R>¡. `Z s¡_y„ `l¡gy„ kp¡gp¡ Apgbd R>¡L$ ldZp„ Apìey„ R>¡ : `l¡gp _ip.

apëNy_u `pW$L$

Ap¡a L$p¡k® apëNy_u `pW$L$_¡ L¡$d cygpe? Ap`Zu v$p„qX$ep ¼hu_ apëNy_u cg¡ l„d¡ip„ `¡ÞV$-V$u iV®$ A_¡ ÅL$uV$dp„ S> v¡$Mp v¡$su lp¡e A_¡ cg¡ s¡ "Mp^¡`u^¡' kyMu Of_u gpNsu lp¡e, s¡_p AhpS>dp„ _L$fu duW$pi R>¡. bp¡e-L$V$ hpm fpMsu apëNy_uA¡ s¡_p„ Apgbdp¡ Mpk V$u_-A¡S> R>p¡L$fuAp¡_¡ S> Ýep_dp„ fpMu_¡ b_pìep„ R>¡ : d¦_¡ `peg l¥ R>_L$pC, epv$ r`ep L$u, d¡fu Q|_f EX$ EX$ Åe¡, s¡fu d¦ â¡dv$uhp_u, Ap¡Y$_u A_¡ _p¡_-õV$p¡` Nfbp Apgbd f„Ns A¡ÞX$ k„Ns.

Apip cp¢kg¡

d^f _l] `Z N°pÞX$ d^f Ap¡a dp¡X$_® tktNN B_ B[ÞX$ep! Äepf¡ A¡L$ sfa gspv$uv$u duW$u duW$u kpL$f S>¡hu kyfphrgcep¯ Nus Npsu lp¡e Ðepf¡ ApipspCA¡ Ap¡.`u. _¥ef A_¡ fplzgv¡$h bd®_ kp\¡ MpV$uduW$u kyfphrg_u lpV$X$u dp„X$u lsu. ApS>¡ "r`ep s| Ab sp¡ ApÅ', "ApÅ ApÅ d¦ lw„ àepf s¡fp', "Å_¡ Å„, Y|„$Y$su qaf flu, lz„ syT¡ fpsqv$_...' A_¡ "Ap¡ d¡fu Å„ d¦_¡ L$lp, Ap¡ d¡fu Å„ s|_¡ k|_p' S>¡hp„ Npe_p¡_¡ _hu `¡Y$u Np¡ëX$_ ¼gprk¼k dp_¡ R>¡! ApS>¡ S>¡V$gp„ qf-rd¼k Apgbdp¡ _uL$m¡ R>¡ s¡dp„ ApipspC_p„ rdr_dd b¡ Npe_p¡ sp¡ lp¡e, lp¡e _¡ lp¡e S>. Å¡L¡$ Apip cp¢kg¡_p„ L$l¡hpsp„ BÞX$u-`p¡` Apgbdp¡ b¡ S> R>¡ : Å_d kdTp L$fp¡ A_¡ fplzg A¡ÞX$ Ape.

* * *

ëep¡, A¡d sp¡ A_yfp^p `p¥X$hpg A_¡ AgL$p eproL$ `Z BÞX$u-`p¡` kfL$uV$dp„ S> NZpe R>¡. `Z A¡d_p„ Npe_y„ gNcN qaëdu Npe_y„ S>¡hp„ S> lp¡e R>¡. Ap D`fp„s kyrQÓp L©$óZd|rs® R>¡, "k„kpfp' _pd_y„ ÓZ R>p¡X$uey„_y„ N°y` R>¡ A_¡ hmu ldZp„ Q¡_g huhpmpA¡ "`p¡`-lÞV$' hX¡$ `p„Q R>p¡X$uey„ c¡Nu L$fu_¡ A¡L$ Apgbd_y„ àgpt_N L$efy„ R>¡. `Z ApV$g¡ Aphsp„ Aphsp„ sp¡ lÆ drlgp rhcpN S> dp„X$ `|fp¡ \pe R>¡ AV$g¡ Aphs¡ hMs¡ R>p¡L$fpAp¡_p¡ hpfp¡ fpMuA¡! bfp¡bf R>¡?

sp¡ lpgp¡, T]L¡$ fpMp¡ bp`ëep, Ap„ep„ b^p Ap¡gfpBV$ R>¡!

ANpD_p¡ grgs gpX$_p¡ `Ó
a_u âp¡a¡kfy„ rh_p_u L$p¡g¡Sy>„ lp¡e L$v$u?

Ap„ep„ b^p Ap¡gfpBV$ R>¡! qhcpN l¡W$m_p AÞe g¡Mp¡


 

Ap `Ó Ap`_¡ Nçep¡?

 
dyhuV$pBd : B^f D^f L$u N`k` qfìey dygpL$ps kdpQpf QQp® Q¡V$
ap¡V$p¡ auQf rhïg¡jZ Arcâpe rhhpv$ Ap¡abuV$ dybpfL$bpv$u


  © 2002 rediff.com India Limited. All Rights Reserved.  Disclaimer