Rediff Logo

2 d¡, 2000
Samachar Find/Feedback/Site Index
  lp¡d`¡S> | h^y kdpQpfp¡ | $L$p¡grdõV$

NEWSLINKS
US EDITION
COLUMNISTS
DIARY
SPECIALS
INTERVIEWS
CAPITAL BUZZ
REDIFF POLL
DEAR REDIFF
THE STATES
YEH HAI INDIA!
ELECTION 99
ELECTIONS
ARCHIVES

Search Rediff

rQëgf
rdÓ_¡ dp¡L$gp¡

$qv$gu` Np¡rlg

`pZu_u s„Nu dpV¡$ kfL$pf S> v$p¡ju

NyS>fpsdp„ Qp¡dpky„ b¡k¡ R>¡ dÝe S|>_ drl_p\u. S|>_-Sy>gpC-Ap¡NõV$ ÓZ drl_pdp„ hj®cf_p¡ hfkpv$ `X$u Åe. AÐepf¡ d¡, 2000 b¡ku Nep¡ R>¡ A_¡ v$p¡Y$ drl_p¡ hfkpv$_¡ bpL$u R>¡. Ap¡NõV$ 1999dp„ Qp¡dpky„ `|fy„ \hp_y„ s¥epfu lsu Ðepf¡ Ap„L$X$p õ`ô$ \C Nep lsp. kp¥fpô²$dp„ kf¡fpi hfkpv$ 14 HQ S> `X$ép¡ lsp¡. b¡`p„Q X¡$dp¡ S> R>gL$pep lsp A_¡ dp¡V$p cpN_p X¡$dp¡dp„ `pZu Ap¡Ry>„ cfpey„ lsy„.

Ap¡NõV$ `R>u drl_p NZhp dp„X$p¡... R>¡L$ ApW$ drl_¡ A¡râg b¡W$p¡ Ðepf¡ kfL$pf Tp¡Ly$„ MpC_¡ ÅNu. ApW$ drl_p `R>u ¿epg Apìep¡ L¡$ A¡gp, Ap sp¡ vy$L$pm Apìep¡ R>¡. fpb¡sp dyS>b Ål¡fpsp¡ `f Ål¡fpsp¡ \hp gpNu A_¡ Y$p¡g-_Npfp„ hpNhp gpÁep„. vy$L$pm vy$L$pm \C `X$éy„. AQp_L$ L$p¡C hphpTp¡Xy„$ lp¡e A¡d fpÄe `f vy$L$pm ÓpV$¼ep¡ lp¡e A¡d kfL$pf ^|Zhp gpNu.

ApV$gp¡ gp„bp¡ BÞV²$p¡ bp„^hp_y„ L$pfZ sd¡ kdÆ S> Nep lip¡. ipZp S>_p¡_¡ TpTy„ L$l¡hp_y„ lp¡e _l]. gp¡L$p¡ sp¡ kfL$pf ÅN¡ s¡ `l¡gp„ S> smphp¡ b_phhpdp„ gpNu NC lsu. lh¡ hSy>cpC hpmp hpf„hpf L$l¡ R>¡ L¡$ kfL$pf 10,000 smphp¡-Q¡L$ X¡$d Ap hj£ `|fp„ L$fi¡. kfL$pf _l], hSy>cpC, S>fp ky^pfp¡ L$fp¡, gp¡L$p¡ bp„^i¡. gp¡L$p¡A¡ `l¡g L$fu R>¡ A_¡ gp¡L$p¡A¡ S> smphp¡ bp„Ýep„ R>¡. ipkL$ A_¡ rh`n b„_¡ sp¡ Op¡fsp lsp. `ròd_p v¡$ip¡dp„ hSy>cpC hpmp S>¡hp â^p__¡ sp¡ fpÆ_pdy„ Ap`hy„ `X¡$.

Op¡fsp lsp A¡V$gy„ S> _l], lh¡ lp„ampap„amp \C_¡ Ad\u v$p¡X$pv$p¡X$u L$fu füp R>¡ Ðepf¡ `Z fpS>L$pfZ_p¡ M¡g sp¡ c|ëep S> _\u. 29 A¡râg_p fp¡S> (vy$L$pm_p A¢^pZ `R>u _h drl_¡) kfL$pf_¡ ipZ`Z Apìey„ L¡$ lh¡ A¡L$ kh®`nue b¡W$L$ bp¡gphu gCA¡. AR>s_u [õ\rsdp„ fplsL$pep£ L¡$d L$fhp„ A_¡ iy„ D`pep¡ L$fhp s¡_u QQp® L$fhp Ap b¡W$L$ bp¡gphhpdp„ Aphu.

A¡ b¡W$L$dp„ S>¡ \ey„ A¡ ipkL$ A_¡ rh`n b„_¡ dpV¡$ ifdS>_L$ R>¡. rh`n_p _¡sp Adftkl Qp¥^fu `p¡sp_p dsrhõspfdp„ Qpgsp fplsL$pd_u N¢NbyL$ gC_¡ Apìep lsp. kfL$pf 40 ê$r`ep ky^u_u dS|>fu Ap`hp_u hps L$f¡ R>¡, `Z Ap N¢NbyL$ âdpZ¡ sp¡ dS|>fp¡_¡ kf¡fpi R> ê$r`ep dS|>fu dmsu lsu.

b¡W$L$ iê$ \C A_¡ dy¿e â^p_ L¡$iycpC A_¡ s¡d_p â^p_p¡ hSy>cpC, Aip¡L$cpC, _fp¡ÑdcpCA¡ Ap„L$X$pAp¡_u BÞÖÅm fQu_¡ kbkgpds_u hpsp¡ L$fu. v$p¡Y¡$L$ L$gpL$ s¡dp„ husu Nep¡ `Z Adftkl Qp¥^fu_¡ L¡$ s¡d_u kp\¡ Ne¡gp kycpj i¡gs_¡ bp¡ghp_y„ L$l¡hpey„ _l].

â^p_p¡_u Nygbp„Np¡ `|fu \C A¡ `R>u L¡$V$gpL$ A¡_ÆAp¡_p ârsr_r^Ap¡ Apìep lsp s¡dp„\u L¡$V$gpL$_¡ bp¡ghp_y„ L$l¡hpdp„ Apìey„. ipkL$p¡_¡ _ k|T¹ey„ s¡ Ap ârsr_r^Ap¡_¡ k|T¹ey„. s¡dp„_p A¡L$¡ L$üy„ L¡$ âp¡V$p¡L$p¡g âdpZ¡ AdftklcpC lh¡ bp¡g¡. `Z Adftkl cpC sp¡ Ecp \C Nep A_¡ L$üy„ L¡$ lz„ iy„ bp¡gy„. d_¡ sp¡ dy¿e â^p_ bp¡ghp_y„ L$l¡sp S> _\u. d¢ `p„Q ê$r`ep dS|>fu dm¡ R>¡ A¡hu N¢NbyL$ hSy>cpC_¡ `l¡gp„ S> bsphu R>¡ A¡V$g¡ lz„ bp¡gy„ sp¡ kfL$pf_u `p¡g M|gu Åe.

Apd L$lu_¡ AdftklcpC N¢NbyL$ a¢L$u_¡ b¡W$L$dp„\u _uL$mu Nep. kfL$pf `pk¡ L$fhp S>¡hp¡ L$p¡C Mygpkp¡ _\u. kh®`nue b¡W$L$ bp¡gphu sp¡ L$dk¡ L$d k|Q_p¡ sp¡ kp„cmu g¡hp„ Å¡CA¡. Adg L$fhp¡ L¡$ _ L$fhp¡ s¡ `R>u_u hps R>¡. âp¡V$p¡L$p¡g âdpZ¡ `Z rh`n_p _¡sp_¡ s¡d_u hps L$l¡hp_u sL$ dy¿e â^p_ `R>u sfs Ap`hu S> Å¡CA¡.

buÆ bpSy>, vy$L$pm_¡ L¡$d `lp¢Qu hmhy„ s¡ dpV¡$ klL$pf kp^hp dpV¡$_u rdqV„$N lp¡e Ðepf¡ dpÓ k|Q_p¡ gC_¡ S>hy„ Å¡CA¡. Ap¡R>u dS|>fu dm¡ R>¡ A_¡ c°ô$pQpf \pe R>¡ s¡_u fS|>Aps dpV¡$_p„ buÅ„ OZp„ àg¡V$ap¡d® dmu i¼ep„ lp¡s. lL$uL$sdp„ Ap S> b¡W$L$dp„ `l¡gp„ fQ_pÐdL$ k|Q_p¡ L$ep® `R>u fplsL$pddp„ L¡$hu NfbX$ Qpg¡ R>¡ s¡ S>Zphu_¡ s¡_¡ AV$L$phhp_y„ k|Q_ `Z \C i¼ey„ lp¡s.

kb kgpds R>¡, cpC kb kgpds

vy$L$pm_u kdunp L$fhp _¡spAp¡_p„ ^pX$p„Ap¡ Esfu `X$ép„ R>¡ NyS>fps `f. _¡sp Aph¡ A¡ rhõspfdp„ fplsL$pdp¡ bfpbf Qpg¡, R>p„eX$p¡ \C Åe A_¡ V¡$ÞL$fp¡ `Z Aphu Åe. kp¡r_ep Np„^u `Z AdyL$ rhõspfp¡_u dygpL$ps¡ Aphhp_p„ R>¡. s¡ rhõspfp¡dp„ `Z b^y„ kdy„k|sfy„ \C S>i¡. gp¡L$p¡_¡ Apd sp¡ 29 hpl_p¡_p¡ L$p¡Þhp¡e gC_¡ _uL$msp A_¡ V²$pqaL$_¡ Ahfp¡^ê$` b_sp _¡spAp¡ v$uW$pe Ndsp _\u. `Z _¡sp_u dygpL$ps_¡ blp_¡ \p¡Xy„$ L$pd \pe A¡V$gy„ Mfy„.

L¡$ÞÖ_p N©l â^p_ A¡g. L¡$. AX$hpZu A_¡ L©$rj â^p_ ky„v$fgpg `V$hp \p¡X$p„ Npd afu Apìep A_¡ `R>u Adv$phpv$dp„ Ar^L$pfuAp¡ kp\¡ rdqV„$N fpMu lsu. â¡k L$p¡ÞafÞk `Z lsu. kp¥ kpfp„ hp_p„ \C Nep„ R>¡ A¡hy„ L$l¡hpey„. AX$hpZuA¡ L$üy„ L¡$ d_¡ sp¡ L$p¡C aqfepv$ S> dmu _\u. buÅ qv$hk¡ L$ep L$ep Npddp„ AX$hpZu_¡ L¡$hu L¡$hu aqfepv$p¡ gp¡L$p¡A¡ L$fu lsu s¡_p Al¡hpgp¡ AMbpfp¡dp„ lsp.

ky„v$fgpg `V$hpA¡ sp¡ Alp¡cph\u L$üy„ L¡$ Ap¡lp¡lp¡, NyS>fps_u Npep¡ sp¡ gugy„ Opk MpC flu R>¡. dpfu `pk¡ 125 Npep¡ R>¡ A_¡ s¡dp„ Nuf _kg_u Npep¡ `Z R>¡. `Z AÐepf¡ dpfu Npep¡_¡ `Z gugy„ Opk Mphp dmsy„ _\u. `V$hpÆA¡ s¡d_u Npep¡ `Z NyS>fpsdp„ dp¡L$gu Ap`hu Å¡CA¡.

NyS>fps_p `p„Qkps â^p_p¡ fp¡S>¡fp¡S> L„$CL$ _¡ L„$CL$ Ål¡fpsp¡ L$f¡ R>¡ A¡ Sy>vy„$. fp¡S> AdyL$ L$fp¡X$_u `pB`gpB_ ep¡S>_p A_¡ AdyL$ X$T_ _hp bp¡f A_¡ AdyL V$_ Opk rhi¡ Ål¡fpsp¡ \pe R>¡. A¡ b^p_p¡ V²¡$L$ fpMhp¡ `Z dyíL¡$g b_u Nep¡ R>¡. b^u Ål¡fpsp¡_¡ A¡L$W$u L$fuA¡ sp¡ NyS>fps_p v$f A¡L$ Npddp„ kf¡fpi ÓZ `pB`gpB_ ep¡S>_p Aph¡.

AX$hpZuA¡ L$üy„ L¡$ d_¡ sp¡ fplsL$pddp„ dyíL¡$guAp¡ iy„ R>¡ s¡_u aqfepv$p¡ a¼s Ar^L$pfuAp¡ `pk¡\u S> dmu. ek, NyS>fps_p vy$L$pm_p¡ lhpgp¡ AX$hpZuÆ `pk¡ lp¡e A¡ fus¡ Adv$phpv$_p kqL®$V$ lpDkdp„ Np„^u_Nf_y„ ApMy„ krQhpge MX$L$pey„ lsy„. Np„^u_Nf_p k„kv$kæe AX$hpZuA¡ Ar^L$pfuAp¡_¡ `|R¹>ey„ L¡$ hfkpv$ Ap¡R>p¡ \ep¡ R>¡ s¡_p¡ ¿epg sp¡ sd_¡ blz hl¡gp¡ Aphu Nep¡ li¡. sp¡ A¡ `R>u sd¡ iy„ L$ey¯ A¡ S>fp S>Zphp¡.

Aphu rdqV„$N cfu_¡ Aphp¡ khpg sp¡ NyS>fps kfL$pf_p L$p¡C S>hpbv$pf â^p_¡ `|R>hp_p¡ lp¡e. `Z NyS>fpsdp„ S>hpbv$pf â^p_ L$p¡Z R>¡ AÐepf¡ hpfy? Apfp¡Áe â^p_ Aip¡L$cpC? _pZp â^p_ hSy>cpC? tkQpC â^p_ _fp¡ÑdcpC? DÛp¡N â^p_ kyf¡icpC? L©$rj â^p_ b¡QfcpC? `pZu `yfhW$p â^p_ _urs_cpB? lÆ ky^u vy$L$pm_p¡ kpd_p¡ L$fhp dpV¡$_p âepkp¡ k„L$rgs fus¡ \pe s¡ dpV¡$ L$p¡C A¡L$ L$pe®Ly$im â^p__¡ lhpgp¡ kp¢`hpdp„ Apìep¡ _\u. Adpfy„ Qpg¡ sp¡ Ad¡ ApMu L¡$rb_¡V$_¡ `pZu rh_p_p Npddp„ hfkpv$ Aph¡ Ðep„ ky^u fl¡hp_u kÅ L$fuA¡.

ku.X$u. `V¡$g fplsL$pep£_u kuX$u bsph¡ R>¡

NyS>fps âv¡$i L$p¢N°¡k_p âdyM ku.X$u. `V¡$g¡ 1985\u 1987dp„ vy$L$pm hMs¡ s¡d_u kfL$pf lsu s¡ qv$hkp¡_¡ epv$ L$fu_¡ L¡$V$gp„L$ â¡[¼V$L$g k|Q_p¡ L$ep¯ R>¡ s¡ Å¡hp S>¡hp„ R>¡. kfL$pf¡ AÐepf¡ dlÑd (dlÑd iåv$ `f cpf) 40 ê$r`ep_u dS|>fu _½$u L$fu R>¡. `Z s¡ dpV¡$ A¡L$ dS|>f¡ ApW$ awV$ bpe `p„Q awV$_p¡ KX$p¡ MpX$p¡ L$fhp¡ `X¡$ A_¡ s¡_u dpV$u KQL$u_¡ AdyL$ duV$f v|$f _pMhu `X¡$. Ap cfD_pm¡ ApMp¡ qv$hk dS|>fu L$fu_¡ `Z A¡V$gp dp`_p¡ MpX$p¡ b^p L$fu iL¡$ _l]. A¡V$g¡ kfhpm¡ dS|>f_¡ Ap¡R>p S> `¥kp dm¡.

ku.X$u. `V¡$g L$l¡ R>¡, dp`_u hps S>su L$fu_¡ A\hp sp¡ s¡dp„ \p¡X$u R|>V$R>pV$ fpMu_¡ kp„S> `X$é¡ dS|>f_¡ Nd¡ s¡d L$fu_¡ 40 ê$r`ep Ap`u S> v¡$hp Å¡CA¡. Å¡CA¡ sp¡ L¡$i X$p¡ëk NZphu_¡ `Z A¡V$gu dS|>fu kfL$pf¡ Q|L$hu v¡$hu Å¡CA¡.

NyS>fpsdp„ v|$^_u X¡$fuAp¡_p¡ `pf _\u. Ap X¡$fuAp¡_¡ R>pi b_phhp_u afS> `pX$hu Å¡CA¡ A_¡ s¡ fplsL$pdp¡ `f `lp¢QpX$hu Å¡CA¡. v$rnZ NyS>fpsdp„ i¡fX$u_p„ L$pfMp_p„ R>¡. i¡fX$u Ðep„ L$`php Aph¡ s¡_p D`f_p cpNdp„ S>¡ gugp„ `p_ lp¡e s¡ kfL$pf¡ gC g¡hp_u S>ê$f lsu. Opk_u Mfuv$u Qp¡dpkp `R>u s¡ kõsy lsy„ Ðepf¡ S> Mfuv$u g¡hp_u A_¡ S>„Ng Mpsp_¡ h^pfp_y„ Opk hphhp_y„ L$lu v¡$hp_u S>ê$f lsu.

kuX$u `V¡$g L$l¡ R>¡ L¡$ Ar^L$pfuAp¡ `qf`Ó_p blp_¡ blz S>X$ hgZ v$pMhsp lp¡e R>¡. `qf`Ódp„ L$üy„ R>¡ L¡$ ApV$gu S> dv$v$ \pe kpl¡b, A¡d L$lu_¡ Ar^L$pfuAp¡ cp¡V$ â^p__¡ V$pY$p `pX$u v¡$. kuX$u L$l¡ R>¡, `Z `qf`Ó b_pìep¡ L$p¡Z¡? Ap`Z¡ L¡$ buÅ L$p¡CA¡? bv$gphu _pMp¡ `qf`Ó.

Qud_cpC_u kfL$pf_p b¡Qpf kpfp â^p_p¡dp„_p A¡L$ kuX$u `V¡$g_u ãg¡[¼krbqgV$u a¡õku_¡qV„$N R>¡, `Z s¡d_¡ `|R>hp_y„ d_ \pe R>¡ L¡$ sdpfu L$p¢N°¡k kfL$pf L¡$V$gu ãg¡[¼kbg lsu? 1985-87_p vy$L$pm hMs¡ L$p¢N°¡k kfL$pf¡ `Z hQ_ v$u^y„ lsy„ L¡$ buÅ¡ vy$L$pm _ Aph¡ s¡hy„ Apep¡S>_ lh¡ \i¡. s¡_y„ iy„ \ey„? L¡$d A¡L$ S> _bmp Qp¡dpk¡ lhp _uL$mu NC?

ANpD_p g¡Mp¡
vy$L$pm_¡ L$pfZ¡ OZp_¡ fpls \C Åe R>¡
`pZufdMpZ lh¡ fp¡S>_u fpdpeZ
drlgpAp¡ gp„Q _ g¡?
`pZu_u `pB`gpB_\u d|fTpC Ne¡gp„ h©np¡
NyS>fpsu qaëdp¡_¡ A¡hp¡X®$ A`pC Nep, gp¡ bp¡gp¡

Ap g¡M Ap`_¡ L¡$hp¡ gpÁep¡?

HOME | NEWS | BUSINESS | MONEY | SPORTS | MOVIES | CHAT | INFOTECH | TRAVEL
SINGLES | NEWSLINKS | BOOK SHOP | MUSIC SHOP | GIFT SHOP | HOTEL BOOKINGS
AIR/RAIL | WEATHER | MILLENNIUM | BROADBAND | E-CARDS | EDUCATION
HOMEPAGES | FREE EMAIL | CONTESTS | FEEDBACK